Effects of single trees on the community structure of soil-dwelling Collembola in urban and non-urban environments

Species composition and community structure of Collembola communities under the crowns of single trees were studied in non-urban and urban environments in order to reveal their possible significance in spatial organization in open biotopes. In a natural environments single trees may play an important role acting as refugia for forest species as well as a normal habitat for some eurytopic meadow forms. In urban habitats, the effect of single trees on collembolan community organization is much weaker. The ecotone effects of single trees is also discussed.

Celem badań było porównanie wpływu jaki wywiera pojedyncze drzewo na organizację zgrupownia Collembola w środowisku naturalnym i miejskim. Materiał do badań zebrano w latach 1991-93 na zieleńcach moskiewskich i na łąkach w bezpośrednich okolicach Moskwy. Badano Collembola strefy okołopiennej drzew liściastych: lipy (Tilia cordata) i dębu (Quercus robur). Przy czym, pod uwagę brano także wpływ wieku drzewa na strukturę zgrupowania Collembola. Porównano zgrupowania Collembola występujące pod koronami starych pojedynczych drzew usytuowanych na łąkach ze zgrupowaniami zasiedlającymi otwartą przestrzeń na łące i na trawniku miejskim. Analizowano również rozprzestrzenienie Collembola w kolejnych strefach: wokół pnia i srw odległości 1 m od pnia. Stwierdzono, że pojedyncze drzewo w otwartych biotopach pełni istotną rolę w przestrzennej organizacji zgrupowań Collembola. Stanowi ono swoiste refugium dla występowania gatunków typowo leśnych, kortykofilnych jak i różnych eurytopów wilgociolubnych. W porówaniu do otaczającej drzewo łąki zgrupowania Collembola w pobliżu pojedynczego drzewa charakteryzują się wyższą liczebnością i różnorodnością. W środowisku miejskim ten typ organizacji przestrzeni w strefie okołopiennej drzewa i na przestrzeni otwartej trawnika u zgrupowań Collembola zostaje zaburzony. W strefie pod koroną drzewa brak jest gatunków specyficznych dla biotopów leśnych a różnorodność zgrupowań Collembola jest podobna jak na odsłoniętym trawniku.