Life cycle of the freshwater bryozoan Plumatella fungosa [ Pall.]. 1. Seasonal changes in numbers and biomass

In the studied eutrophic lakes the freshwater bryozoan Plumatella fungosa produced annually at least 3 generations of colonies. The successive generations differed from each other in their biomass and mode of forming colonies (developed from statoblasts or larvae). The biomass and density of P. fungosa colonies in the littoral zone changed significantly during the season (May-November) and over a period of many years.

Badania nad liczebnością i biomasą kolonii Plumatella fungosa prowadzono w latach 1979-1980 oraz 1982-1983 w eutroficznych jeziorach Mikołajskie i Jorzec (Pojezierze Mazurskie, północno-wschodnia Polska). Kolonie mszywiołów pobierano wielokrotnie w ciągu sezonu zarówno z roślin wodnych (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steude1., Nuphar lutea S m.) na 9 stanowiskach w litoralu obydwu jezior, jak i ze sztucznych podłoży eksponowanych na 1 stanowisku w jeziorze Mikołajskim. W zebranych próbkach określano liczebność kolonii, ich masę (świeżą lub suchą) oraz powierzchnię badanych podłoży. Na podstawie różnic w budowie kolonii rozwijających się bądź ze statoblastów, bądź w wyniku metamorfozy larw pływających, określano pochodzenie młodych kolonii P. fungosa. Żywe kolonie mszywiołów spotykano w badanych jeziorach od maja lub czerwca do października lub listopada, przy czym maksymalną liczebność i frekwencję kolonii na podłożach stwierdzano w lipcu, a maksymalną biomasę zazwyczaj w lipcu lub w sierpniu (Tabela I, ryc. 1-3). Maksymalna biomasa P. fungosa na podłożach naturalnych wahała się w poszczególnych latach od 130 do 1480 mg św. m. 100 cm-2. Pionowe rozmieszczenie biomasy P. fungosa na podłożach oraz struktura wielkości kolonii ulegały dużym zmianom sezonowym (ryc. 4, 5). Na podstawie zebranych materiałów można twierdzić, iż w ciągu jednego sezonu występowały przynajmniej 3 generacje kolonii P. fungosa. Poszczególne pokolenia różniły się między sobą osiąganą biomasą, pochodzeniem (różnym udziałem kolonii powstających ze statoblastów lub larw), a niekiedy także miejscem występowania.