Dynamics of the PCBs decline in selected organs of carp [Cyprinus carpio L.] during depuration in clean water

The aim of this study was to determine the dynamics of PCB content decline in three selected organs and tissues (gill filaments, muscle tissue, perintestinal adipose tissue, liver, and alimentary tract) of cultured carp, previously exposed to Clophen A50 via oral route, in the course of their 40-day stay in PCB-free environment. The samples were analysed using gas chromatography. The highest decrease in PCB concentration, related to wet weight was noted for the perintestinal adipose tissue and the alimentary tract. The lowest PCB decrease in lipids was recorded in the liver (l0.0 %) and the highest one-in the alimentary tract. In decrease related to the total weight of the organs and tissue studied was the highest for the gill filaments (61.6 %) while the values compared for perintestinal adipose tissues showed a 6.6 % increase.

Za główne źródło skażenia środowiska wodnego PCBs uważa się ścieki przemysłowe i komunalne, odprowadzane do zbiorników wodnych, oraz odpady stałe poprodukcyjne i komunalne gromadzone na składowiskach, z których łatwo przenikają do gleby i wód powierzchniowych oraz ulatniają się z parą wodną do atmosfery. W zbiornikach wodnych polichlorowane bifenyle, jako lipofllne szybko włączają się w obieg troficzny i charakteryzują się wysokimi współczynnikami biokumulacji. Z wody do organizmu ryb PCB wnikają głównie przez skrzela oraz wraz z pokarmem i kumulują się głównie w zapasowej okołojelitowej tkance tłuszczowej oraz innych organach i tkankach bogatych w lipidy. Celem badań jest określenie dynamiki zaniku PCB w 5 wybranych narządach i tkankach (listki skrzelowe, tkanka mięśniowa, okołojelitowa tkanka tłuszczowa, wątroba i przewód pokarmowy) karpia hodowlanego, uprzednio skażonego drogą pokarmową Clophenem A50, podczas 40-dniowego przetrzymywania w wodzie wolnej od polichlorowanych bifenyli. Badania analityczne wykonano metodą chromatografii gazowej. Wykazano, że największy spadek PCB w wartościach względnych (stężenie) w mokrej masie obserwowano w okołojelitowej tkance tłuszczowej i w przewodzie pokarmowym. W lipidach po 40 dniach ekspozycji najmniejszy spadek zawartości notowano w wątrobie (10,0%), a najmniejszy w przewodzie pokarmowym (90,0% ). W wartościach bezwzględnych w przeliczeniu na masę całych narządów i tkanek, największym spadkiem zawartości charakteryzowały się listki skrzelowe - 61,6%, natomiast w okołojelitowej tkance tłuszczowej stwierdzono 6,6% jej wzrost w stosunku do poziomu wyjściowego Wyliczony półokres spadku stężenia w analizowanych narządach i tkankach kształtował się następująco: listki skrzelowe — 13, przewód pokarmowy — 14, tkanka mięśniowa i okołojelitowa tkanka tłuszczowa - 19, a wątroba - 34 dni ekspozycji w środowisku wolnym od PCB