Phytoplankton of Lake Zarnowiec against the background of changes in habitat conditions brought about by the action of the pumped-storage power station 1.Habitat conditions

Before the pumped-storage power station was put into commission, a regular cycle of changes in the physico-chemical parameters of the surface water was observed. The working of the power station eliminated of distinctly shortened the occurrence of situations typical of late autumn and summer. The dominating systems of parameters in the lake were characteristic of spring and early autumn.

Na podstawie badań przeprowadzonych w latach 1981-1984, w oparciu o 18 parametrów chemicznych: utlenialności, odczynu, zawartości azotu ogólnego, fosforu ogólnego, tlenu, krzemu oraz jonów wapnia, magnezu, potasu, sodu, amonowych, wodorowęglanowych, węglanowych, siarczanowych, chlorkowych, azotynowych, azotanowych i fosforanowych oraz 2 fizycznych: przewodnictwa elektrolitycznego i temperatury, scharakteryzowano zmiany warunków fizyczno-chemicznych wody powierzchniowej Jeziora Żarnowieckiego, wywołane włączeniem tego zbiornika w 1982 roku w system elektrowni szczytowo-pompowej. Dane morfometryczne jeziora przedstawia tabela I. Dendrogramy, uzyskane aglomeracyjną i podziałową metodą grupowania hierarchicznego (ryc. 1-3), wskazywały na bardzo duże podobieństwo cech fizyczno-chemicznych wody w pelagialu i litoralu. Największe zróżnicowanie wody obu stanowisk stwierdzono od czerwca do września 1981 roku. W kolejnych dwu latach było ono mniejsze. W 1984 roku nie stwierdzono go w ogóle. Zakres zmienności analizowanych parametrów był niewielki. Porównanie wyników analizy głównych składowych (ryc. 4) i analizy skupień pozwoliło wyróżnić cztery grupy parametrów fizyczno-chemicznych wody. Tabela II przedstawia średnie i przedziały ufności średniej analizowanych parametrów w poszczególnych grupach. W 1981 roku obserwowano występowanie wszystkich wyróżnionych grup na obu stanowiskach (ryc. 5): od kwietnia do maja - grupa I, od czerwca do sierpnia - II, we wrześniu i październiku - III oraz w listopadzie i grudniu - IV. W 1982 wyraźnie ograniczona została sytuacja charakterystyczna dla lata, a jednocześnie wydłużone zostało występowanie cech siedliska typowych dla wczesnej wiosny. W 1983 obserwowano występowanie tylko dwu grup. Zaniknęły sytuacje charakterystyczne dla miesięcy letnich i późnojesiennych. W 1984 okres wiosenny i jesienny oddzielał jednak układ parametrów typowych dla lata (rys. 5).