Warunki uprawy i przetwarzania lubinu - czynniki modyfikujace zawartosc fitynianow i tanin - endogennych inhibitorow biodostepnosci skladnikow mineralnych

Celem pracy było określenia wpływu warunków uprawy i przetwarzania nasion łubinu na zawartość związków fitynowych i tanin. Przedmiot badań stanowiły nasiona łubinu z doświadczeń polowych (Lupinus albus, odmiana Butan, szczepienie bakteriami brodawkowymi Bradyrhisobium lupini, nawożenie wieloskładnikowymi preparatami z mikro- i makroelementami Ekolist i Wuxal) oraz technologicznych (Lupinus luteus, odmiana Juno, fermentacja mlekowa, ekstruzja). Analizowano; zawartość tanin - zmodyfikowaną metodą wg Swain i Hillis 1959 oraz zawartość związków fitynowych - zmodyfikowaną metodą wg Czarneckiej i wsp. 2003. Stwierdzono, że sposób uprawy tak jak i technologia przetwarzania łubinu mogą modyfikować zawartość naturalnych inhibitorów biodostępności pierwiastków jego nasion. Nawożenie spowodowało spadek zawartości tanin oraz fitynianów w nasionach łubinu białego odmiany Butan. Ekstruzja spowodowała obniżenie, natomiast fermentacja, wzrost zawartości tanin w preparatach łubinowych odmiany Juno. Zawartość związków fitynowych tej odmiany zależała od obecności łuski oraz zastosowanego procesu technologicznego.

The aim of the study was to evaluate the influence of conditions of lupin cultivation and manufacturing on the phytate and tannins contents. Lupin seeds from the field experiments (Lupinus albus, Butan variety ), seeds inoculation with the bacteria Bradyrhisobium lupini, fertilization with the Ekolist and Wuxal containing micro- and macroelements;) and from the technological experiments (Lupinus luteus, Juno variety, lactic fermentation, extrusion) were the subject of the study. Tannins contents - using the modified method by Swain and Hillis 1959, and phytate contents - using the modified method by Czarnecka and others 2003 were analyzed. It was found that both the way of cultivation and the technology of manufacturing can modify the contents of the natural inhibitors of the bioavailability of the elements of lupin seeds. Fertilization caused a decrease in tannin and phytate contents in the white lupin Butan variety. Extrusion caused a decrease and fermentation caused an increase of tannin contents in lupin preparations of Juno variety. Phytate contents of this variety depended on the presence of the shell and the used technologic process.