The effect of objects of agricultural liquid manure utilization in the industrial pig farm on aquatic environment - a compact soils case

The paper presents results of studies on ground and surface water pollution from two liquid manure handling objects: a lagoon and a 700 ha area of medium and heavy soils fertilised annually with liquid manure from the pig farm. The studies showed elution of mineral soluble components, mostly nitrates, sodium and potassium, to ground waters. The effect of these objects on water quality was insignificant and did not change water quality as compared with non-fertilised areas.

W opracowaniu przedstawiono wyniki dziesięcioletnich badań zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych przez obiekty gnojowicowe, jakimi są laguny i obszar 700 ha, deszczowany płynną frakcją gnojowicy z fermy trzody chlewnej w Bieganowie. Glebę obszaru nawożonego gnojowicą stanowią mady średnie i ciężkie, głębokie. Poziom wody gruntowej jest tu zmienny i układa się na głębokościach od około 1 do 2 m. Dawki gnojowicy są dostosowane do zapotrzebowania uprawianych roślin na azot, z uwzględnieniem tzw. równoważników nawozowych gnojowicy. Średnie roczne obciążenie pól gnojowicą wstępnie oczyszczoną wynosi 18,5 mm. Gnojowicę rozdeszczowywano na pola orne wiosną oraz przedsiewnie w sierpniu i wrześniu. Na łąki rozdeszczowywano wczesną wiosną i po zbiorze poszczególnych pokosów. Wyniki badań wód gruntowych na terenie nawożonym gnojowicą wykazały tendencję do nieznacznego wzrostu wskaźników zanieczyszczenia tych wód w porównaniu ze wskaźnikami zanieczyszczenia wody z obszaru nie nawożonego gnojowicą. Obliczenia statystyczne wykazały istotność różnic dla średnich zawartości azotanów, potasu i sodu w wodzie gruntowej z terenu nawożonego gnojowicą i w wodzie z terenu nie nawożonego. Badania wód powierzchniowych w kanałach, które przepływają przez teren obiektów gnojowicowych, nie wykazały istotnych zmian stopnia zanieczyszczenia wód pod wpływem tych obiektów. Ogólnie wpływ obiektów gnojowicowych na czystość wód był nieznaczny i nie zmienił jakości tych wód ani klasy ich czystości, w porównaniu z wodami na przyległym terenie użytkowanym rolniczo, lecz nie nawożonym gnojowicą.