Degradation and transformation of meadow habitats and communities on organic soils in a depression funnel

A decrease in the ground water table and the formation of extremely drained areas are observed in the surroundings of towns and industrial plants. The extreme decrease of surface waters results in the formation of a depression funnel and in unfavorable changes in meadow habitats and communities. The studies were carried out in the depression funnel of brown coal opencast mine near Bełchatów. Botanical composition, yield and micro-relief of grasslands were evaluated. The extreme draining of meadows situated on organic soils resulted in a great transformation of the soil mass and in a release of large amounts of mineral nitrogen. Initially these changes were reflected by an abundant growth of meadow plants, the simplification of meadow communities and by an increase in their productivity. Simplified communities were dominated by two grass species: Alopecurus pratensis and Poa pratensis. The prolonged influence of unfavorable water conditions was followed by further unfavorable changes in botanical composition, by a decrease in the viability of the present plants, which were replaced by annual ones. Later on, even annual plants retreated giving way to perennial herbs and weeds typical of dry sites. The sward became loosened with many empty, moss covered places. Degraded communities of low productivity resulted, which lost, as did the habitats, their character of meadow communities. Initial seasonal changes of meadow communities became successional and the process of habitat dying proceeded.

W sąsiedztwie zakładów przemysłowych oraz miast obserwuje się obniżanie poziomów wód gruntowych i powstawanie obszarów nadmiernie odwodnionych. Nadmierne obniżanie się wód powierzchniowych powoduje powstanie leja depresji i niekorzystnych zmian w siedliskach i zbiorowiskach łąkowych. Badania prowadzono w leju depresji powstałym w sąsiedztwie kopalni węgla brunatnego Bełchatów. Oceniano: skład botaniczny, plon oraz mikrorzeźbę użytków zielonych. Głębokie odwodnienie łąk położonych na glebach organicznych powoduje bardzo duże przeobrażenia masy glebowej i uwalnianie się dużej ilości azotu mineralnego. Początkowo następuje bujny rozwój roślinności łąkowej i upraszczanie zbiorowisk łąkowych oraz wzrost ich produkcyjności. W uproszczonych zbiorowiskach dominowały dwa gatunki traw: Alopecurus pratensis i Poa pratensis. Przedłużające się oddziaływanie niekorzystnych warunków wodnych powoduje dalsze niekorzystne zmiany składu botanicznego, zmniejszenie się żywotności roślin budujących zbiorowisko, których miejsce zajmują rośliny jednoroczne. Następnie wypadają z runi również rośliny jednoroczne. Ich miejsce zajmują wieloletnie gatunki ziół i chwastów stanowisk suchych. Ruń jest rozrzedzona, z dużą ilością pustych miejsc porośniętych mchem. Powstają zdegradowane zbiorowiska o niskiej produkcyjności, które zatraciły charakter zbiorowisk łąkowych, podobnie jak i siedliska. Początkowe zmiany sezonowe zbiorowisk łąkowych przechodzą w sukcesyjne, postępuje proces grądowienia siedlisk łąkowych.