Stan i dynamika cisa pospolitego Taxus baccata L. w drzewostanach na siedlisku boru wilgotnego i olsu rezerwatu przyrody Jasien

Dynamika zbiorowisk leśnych z obficie występującym cisem pospolitym Taxus baccata jest zagadnieniem stosunkowo mało znanym. Nieliczne dobrze zachowane stanowiska o powierzchni co najmniej kilkunastu hektarów należą do rzadkości. Jednym z nich jest rezerwat przyrody „Jasień” (19,77 ha), gdzie cis występuje na siedlisku boru wilgotnego oraz olsu. Praca przedstawia wyniki inwentaryzacji drzewostanu i odnowień z lat 2001 i 2007 uzyskane z 22 pięcioarowych stałych powierzchni rozłożonych systematycznie na obszarze rezerwatu. W zestawieniu z danymi publikowanymi z lat 1930 i 1959, ukazuje również długookresowe zmiany w populacji cisa. Drzewostany rezerwatu zarówno na siedlisku boru wilgotnego jak i olsu posiadały wysoką zasobność (odpowiednio 356 m3/ ha i 442 m3/ha), bardzo bogaty skład gatunkowy i złożoną strukturę pierśnic. Dodatkowo obficie reprezentowana była warstwa podrostu i podszytu. Porównanie obecnego (z roku 2007) stanu cisa z latami 1930, 1959 wykazuje, że po początkowym wzroście liczebności jego zagęszczenie utrzymuje się na zbliżonym poziomie, a poszczególne osobniki przeżywają przechodząc do wyższych klas grubości. Odnowienie cisa szczególnie na siedlisku olsu jest nieliczne, a pojawiające się naloty nie dorastają do warstwy podrostu. Utrzymywanie się tej tendencji w przyszłości prowadzić będzie do zmniejszania się udziału cisa w składzie gatunkowym drzewostanów rezerwatu

Tree stands with significant admixture of English yew Taxus baccata L. on forest sites of the moist coniferous forest and of the alder swamp occur rarely. Additionally, the big pressure put by a man in the past and the trouble with natural regeneration of the species have adverse influence on its abundance. The study was based on statistic-mathematical control inventory method with 22 sample plots measuring 0,05 ha. Data was collected in 2001 and 2007 years in yew reserve Jasień (19,6 ha). The periodical losses and ingrowth of trees were evaluated. General growth tendency of yew was determined using available results on its abundance from 1930 and 1959 year. In the birch-pine stand on the moist coniferous forest (growing stock 356 m3/ha, number of trees 960 ind./ha, number of upgrowth 4600 ind./ha), number of yew was 100 ind./ha in 2007 year and of “older” upgrowth 250 ind./ha. In the alder stand forest (respectively 442 m3/ha, 654 ind./ha, 3407 ind./ha) number of yew was respectively 56 ind./ha and 6 ind./ha. Regeneration of yew occured rarely and because of low survival rate there were no individuals of yew in the “younger” class of upgrowth that was the effect of unfavourable light conditions. Comparison structure of results from 2007 year showed that the population of yew is getting older and older, but the number of trees is near as it was recorded in 1959 year