Ocena tolerancyjności siewek mieszańców Aegilops ventricosa Tausch. i Aegilops juvenalis (Thell.) Eig. z Triticum durum Desf. i Triticum aestivum L. na toksyczne stężenie jonów glinu

Badano wpływ jonów glinu w koncentracjach 0 (kontrola), 5, 10, 20, 30, 40 mg dm-3, w środowisku zakwaszonym (pH 4,2), na kiełkowanie nasion i wzrost korzeni siewek ośmiu rodów mieszańcowych Aegilops juvenalis i Aegilops ventricosa z Triticum durum Desf. cv. Grandur i Triticum aestivum L. (cvs. Arda, Begra, Panda, linia CZR). Reakcję na glin wybranych rodów mieszańcowych porównywano z reakcją ich komponentów rodzicielskich i pszenicy Atlas 66. Nasiona kiełkowano na bibule, w szalkach Petriego uzupełnionych roztworem wodnym glinu. Określono procent skiełkowanych nasion oraz maksymalną długość systemu korzeniowego. Na podstawie pomiarów długości systemu korzeniowego wyznaczono indeks tolerancji glinu (IT) według zmodyfikowanego testu Wilkinsa (1978). W środowisku zakwaszonym wysokie koncentracje jonów glinu istotnie ograniczały wzrost systemu korzeniowego u wszystkich badanych form. Jony glinu nie wpływały na energię i zdolność kiełkowania nasion. Najwyższą tolerancyjnością na toksyczne stężenia jonów glinu charakteryzowała się pszenica Atlas 66 i Aegilops ventricosa. Mieszańce cechowała pośrednia tolerancyjność na glin. Najmniej tolerancyjne na glin okazały się siewki Aegilops juvenalis oraz pszenic Grandur i Begra.

The effect of Al ions at concentrations of 0 (control), 5, 10, 20, 30, 40 mg dm-3, in acid environment (pH 4.2), on the seed germination and seedling roots growth was analyzed for eight hybrid strains obtained by crossing Aegilops juvenalis and Aegilops ventricosa with Triticum durum Desf. cv. Grandur and Triticum aestivum L. cvs. Arda, Begra, Panda, CZR line (1B/1R), as well as for the parental forms and wheat Atlas 66. The samples of seeds were germinated on filter paper, in Petri dishes moistened with water solution with Al ions. Percentage of germinated seeds and maximal length of roots were determined. Index of tolerance was calculated by means of modified Wilkin’s test (1978). The root length of the seedlings was limited radically with increase of Al ions concentration. Al ions did not influence the seed germination. The seedlings of Atlas wheat and Aegilops ventricosa showed the highest tolerance of aluminium ions. The hybrids strains were characterised with the middle reaction. The most susceptible to this metal were Aegilops juvenalis, Triticum durum Desf. cv. Grandur and Triticum aestivum L. cv.Begra.