Agriculturally used cultural landscape, its structure and spatial differentiation

In Slovakia the agricultural use of the landscape represents 50% of the total area. Over last 100 years it has undergone many forms of development that has been reflected in its spatial and area structure. The landscape structure depends on intensification forms of the landscape use and the ownership relations. The changes in agricultural land are visible and differentiated in the period before and after the collectivization in the fifties of the 20th century. In this paper the landscape ecological structure is evaluated for three geoecological landscape types: lowland, basin and sub mountain. The lowland landscape type is ecologically most labile with average size of the agricultural land units of 50-250 ha where the woody vegetation constitutes only 2.0%. Many rare biotopes were removed from this type of the landscape and it is a relatively dry and ecologically unstable landscape. South slopes of the Malé Karpaty (The Low Carpathians) and Štiavnické vrchy (The Štiavnické Mountains) with a various mosaic of dominant vineyards, orchards, and elements of natural woody vegetation represent other evaluated, sub mountain landscape type. This type of the landscape is generally stabile and creates a characteristic landscape image of a high cultural and aesthetic value.

Na Słowacji tereny użytkowane rolniczo stanowią 50% jej całkowitej powierzchni. Zarówno przestrzenna, jak i użytkowa struktura tych obszarów najlepiej odzwierciedla różnorodne formy ich zagospodarowania stosowane w ciągu ostatnich stu lat. Krajobraz zależy od intensywności użytkowania terenu i panujących na nim stosunków własnościowych. Najbardziej różnorodne i widoczne zmiany dotyczące terenów użytkowanych rolniczo zachodziły w okresie przed i po kolektywizacji gruntów w latach 50. XX wieku. W pracy przedstawiono charakterystykę ekologiczną trzech geologicznych typów terenu: nizinnego, zagłębia i pogórza. Pod względem ekologicznym teren nizinny jest najmniej labilny, przeciętna wielkość gospodarstw waha się od 50 do 250 ha, a obszar zalesiony stanowi 2%. Z obszaru tego zniknęło szereg rzadkich biotopów, teren jest relatywnie suchy i niestały pod względem ekologicznym. Południowe stoki Małych Karpat i Gór Štiavnic- kich z mozaiką winnic i lasów przeważających na tym terenie reprezentują drugi z opisy­wanych typów krajobrazu. Jest to typ ogólnie stabilny ekologicznie tworząc charakterystyczny wizerunek o wysokich walorach kulturowych i estetycznych.