Wykorzystanie metody AFLP do porównania oraz oceny zróżnicowania genetycznego wybranych odmian i miejscowych populacji fasoli zwyczajnej (Phaseolus vulgaris L.) i fasoli wielokwiatowej (Phaseolus coccineus L.)

Celem prezentowanych badań było określenie przydatności metody AFLP do oceny zróżnicowania genetycznego odmian i populacji miejscowych Phaseolus vulgaris (fasoli zwyczajnej) i fasoli wielokwiatowej (Phaseolus coccineus L., syn. Phaseolus multiflorus Wild.), zebranych podczas ekspedycji terenowych, a przechowywanych w Krajowym Centrum Roślinnych Zasobów Genowych. Doświadczenia wykonano z zastosowaniem 8 starterów EcoRI i 8 starterów Msel, co dało 64 przebadane kombinacje starterów. Pozwoliło to na wybranie 15 par starterów generujących największą liczbę polimorficznych prążków na żelach poliakrylamidowych. Otrzymane wyniki rozdziału fragmentów DNA posłużyły do określenia podobieństwa badanych obiektów metodą analizy skupień, opierając się na wartościach współczynnika podobieństwa Jaccarda. Uzyskane wyniki wykazały przydatność metody AFLP do odróżnienia poszczególnych populacji Phaseolus vulgaris L. i określenia ich zróżnicowania wewnątrzpopulacyjnego. W wydzielonych skupieniach, a szczególnie w przypadku fasoli wielokwiatowej, można wyodrębnić grupy złożone z podobnych do siebie odmian i jednorodnych populacji miejscowych. Wyłonione grupy, w większości przypadków, charakteryzowało nie tylko podobieństwo DNA, ale również były one podobne pod względem cech morfologicznych nasion oraz pochodziły z jednego regionu.

The aim of the study was to determine the usefulness of AFLP method to assess genetic diversity of varieties and landraces of Phaseolus vulgaris and Phaseolus coccineus L., syn. Phaseolus multiflorus Wild. collected during field expeditions, and stored in the National Centre for Plant Genetic Resources. Experiments were performed using 8 primers with EcoRI and Msel primer 8, which gave the 64 tested combinations of primers. This allowed to select 15 pairs of primers that generate the highest number of polymorphic bands on polyacrylamide gels. The obtained results of separation of DNA fragments were used to determine the similarity of the studied objects by cluster analysis based on Jaccard simila­rity coefficient. The results showed the usefulness of the AFLP method to distinguish dif­ferent populations of Phaseolus vulgaris L. and determination of their diversity within the populations. In the framework of the isolated clusters, especially in the case of Phaseolus coccineus L, the groups consisting of a varieties similar to each other and homogeneous landraces, can be extracted. In most cases consisted of groups were characterized not only by the similarity of DNA, but they were also similar in terms of morphological characteristics of seeds and place where they were collected.