Dikwatu dibromek. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Dikwat jest substancją stałą, krystaliczną, stosowaną w postaci roztworów wodnych jako czynnik osuszający, herbicyd i regulator wzrostu. Narażenie na ten związek występuje głównie wśród robotników rolnych, wykonujących opryski. Podczas oprysków mechanicznych wielkość narażenia nie przekracza 0,6 ±0,1 mg/nr’, a podczas oprysków ręcznych 0,25 ± 0,04 mg/m3. Połknięcie dikwatu prowadzi do ciężkich uszkodzeń przewodu pokarmowego, w tym niedrożności jelit oraz uszkodzenia nerek i wątroby. Zatrucia te często kończą się zejściem śmiertelnym. Narażenie inhalacyjne na mgły roztworów dikwatu może prowadzić do podrażnienia błony śluzowej nosa oraz górnych dróg oddechowych. U zwierząt laboratoryjnych dikwat uszkadza przewód pokarmowy, nerki, wątrobę i drogi oddechowe, zarówno w zatruciu ostrym jak i przewlekłym. Pod względem siły ostrego działania związek ten należy do substancji toksycznych. Tylko u zwierząt, w warunkach narażenia powtarzanego, wywołuje zaćmę. Dikwat może ponadto działać mutagennie, fetotoksycznie oraz może ujemnie wpływać na rozwój potomstwa. Związek ten nie indukował nowotworów. Do obliczania NDS dla dikwatu wykorzystano wyniki dwóch doświadczeń przewlekłych, przeprowadzonych na szczurach. W jednym doświadczeniu związek ten podawano dożołądkowo, natomiast w drugim - inhalacyjnie w postaci mgły jego wodnych roztworów. Efektem krytycznym w pierwszym doświadczeniu było uszkodzenie śluzówki żołądka i jelit, a w drugim - podrażnienie górnych dróg oddechowych. Na podstawie wartości NOAEL i LOAEL oraz odpowiednich współczynników niepewności obliczono wartość NDS i zaproponowano ustalenie jej na poziomie 0,1 mg/m3. Biorąc pod uwagę drażniące działanie dikwatu na górne drogi oddechowe, zaproponowano wartość NDSCh wynoszącą 0,3 mg/m3.

---

Diquat (CAS Registry No. 85-00-7) is a non-selective contact bipyridylum herbicide and de- siccant. The herbicide is a solid substance used mainly as an aqueous solution of the dibromide (l,r-ethylene-2,2’-dipyridylium dibromide). Ingestion of diquat leads to severe lesions of gastrointestinal tract, kidneys and liver. This compound intoxication causes usually death. The exposure to mist of diquat solutions may lead to irritation of nasal mucosa and upper airways. The acute toxicity of diquat for laboratory animals is relatively high by all routes of admini-stration. Diquat can also be mutagenic, fetotoxic, and may exert negative effect on deve-lopment of offspring. No carcinogenic effect of this compound have been found. The proposed maximum exposure limit (MAC) - 0.1 mg/mJ is based on NOAEL (0.2 mg/kg b.w. day) derived from long-term (12 months) studies on rats and LOAEL (0.4 mg/nr3) obtained in subchronic (4 months) experiment on rats too. STEL value was established on the basis of irritation effect of diquat and proposed at 0.3 mg/m3 .