Phosphorus Speciation Forms in Sewage Sludge from Selected Wastewater Treatment Plants

Urbanizacja oraz rozwój przemysłu to największe zagrożenia dla człowieka i środowiska naturalnego. Jednym z pierwiastków, który z jednej strony powoduje eutrofizację zbiorników wodnych, z drugiej zaś strony jest niezbędnym pierwiastkiem dla rozwoju i życia organizmów żywych jest fosfor. Szacuje się, że przy obecnym poziomie zużycia złóż fosforytów ulegną one wyczerpaniu w ciągu 50-100 lat. W związku z ciągle wzrastającą liczbą ludności globalne zapotrzebowanie na fosforyty ciągle będzie rosło, dlatego należy poszukiwać metod odzysku tego pierwiastka. O obecnej chwili ponowne wykorzystanie fosforu nie jest powszechnie stosowane, dlatego należy podjąć szybkie kroki do zmiany obecnego stanu. Największe zagrożenie związane z brakiem tego pierwiastka mogą odczuć państwa Unii Europejskiej, gdzie znajdują się niewielkie zasoby tych złóż. Obecna sytuacja zmusza do podjęcia skutecznych działań mających na celu zapobiegniecie wyczerpywania się złóż fosforytów. Jednym ze źródeł fosforu mogą stać się osady ściekowe. Szacuje się, że 90% fosforu dopływającego do oczyszczalni ścieków odprowadzana jest w osadach ściekowych. Informacją, która pozwoli ocenić osady jako potencjalne źródło fosforu jest to biologicznie dostępna ilość tego pierwiastka. W celu określenia zawartości fosforu biologicznie dostępnego, mającego kluczowe znaczenie, stosuje się metody analizy specjacyjnej. W pracy określono profil ilościowy form specjacyjnych fosforu w osadach ściekowych powstających w ciągu technologicznym oczyszczalni ścieków. W badaniach wykorzystano osady pochodzące z mechaniczno-biologicznych oczyszczalni ścieków, w których określono metoda Goltermana zawartość fosforu dla wyodrębnionych czterech frakcji. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że w ustabilizowanych osadach dominującą jest forma mobilna związana z I i II frakcją. Należy również zauważyć, że formy te zmieniają się w zależności od rodzaju osadów oraz procesów występujących w ciągu technologicznym oczyszczalni ścieków. W osadach: wstępnym, czynnym i nadmiernym łączny udział frakcji mobilnych fosforu wzrasta wraz ze stopniem zmineralizowania.

---

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.