Struktura i natężenie zgonów według płci i wieku w Polsce w latach 1950-2012

W latach 1950-2012 przy zmieniającej się liczbie mieszkańców w Polsce (25-38,5 mln) liczba zgonów ogółem zamykała się w przedziale od 224,2 tys. w 1960 r. do 405,7 tys. w 1991 r. Z demograficznego i ekonomicznego punktu widzenia ważna jest struktura płci i wieku osób umierających. W artykule omówiono zmiany natężenia zgonów według grup wieku i płci w latach 1950-2012 oraz na przykładzie 2011 r. porównano je z wybranymi krajami europejskimi. O postępie w zmniejszeniu zgonów w Polsce świadczy udział grup wieku 0-19 oraz 70 lat i powyżej w zgonach ogółem. I tak udział najmłodszych roczników zmalał z 36,89% w 1950 r. do 0,94% w 2012 r., a udział najstarszych roczników wzrósł odpowiednio z 24,59% do 62,58%. Mimo dużego postępu, zwłaszcza w subpopulacji 0-14 lat, jaki nastąpił w Polsce w zmniejszeniu natężenia zgonów, w grupach wieku 15-69 lat natężenie zgonów mężczyzn jest około dwukrotnie większe niż w krajach europejskich reprezentujących wysoki poziom rozwoju gospodarczego. Zgony ludzi młodych i w wieku aktywności zawodowej należy traktować jako utratę drogocennego kapitału społecznego. Powstaje problem, co należy uczynić, aby obniżyć natężenie zgonów ogółem, a szczególnie mężczyzn w wieku produkcyjnym, w którym natężenie zgonów jest zbyt wysokie.

---

The number of deaths in Poland varied from 224,2 thousands in 1960 to 405,7 thousands in 1991 in 1950-2012. It is important (from demographic and economic point of view) to analyse structure of sex and age of persons who passed away. In the article one can find the analysis of intensity of the deaths according to age and sex in 1950-2012 and taking the example of 2011 they were compared to choose European countries. The participation of the age group 0-19 and the age group 70+ in the overall number of deaths may prove the civilization progress. Younger die in the lower proportion now. 1950 they constituted 36,89% and in 2012 0,94%. Older – contrary. Their participation rose from 24,59% to 62,58%. Nevertheless the progress was visible (especially in the group 0-14), the intensity of deaths in the age span 15-69 is twice higher as in the European countries, representing high economic level of development. The deaths of young healthy persons should be treated as the loss of social capital. The author considers the ways of reducing the quota of deaths of productive men.