Transformacja systemowa a przekształcenia organizacyjno-własnościowe polskich przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej

Celem artykułu jest próba zrekonstruowania przekształceń organizacyjno-własnościowych przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej w Polsce po roku 1990. Na podstawie zebranych z różnych źródeł danych ustala się stan zaawansowania procesów transformacji przedsiębiorstw żeglugowych na 2010 r., obejmujących przede wszystkim prywatyzację i częściowo komunalizację, ale także zmiany organizacyjne. Obserwuje się swoistą dychotomię. Większość nowo utworzonych stanowią małe, prywatne przedsiębiorstwa żeglugowe, powstałe w wyniku podziału dawnych przedsiębiorstw państwowych i sprzedaży ich jednostek pływających nowym właścicielom. Z drugiej strony, transformacja systemowa, a także przystąpienie Polski do UE stworzyły warunki do powstania największej w Europie grupy armatorskiej Odratrans, zajmującej się śródlądowymi przewozami barkami, również poza Polską.

---

The article seeks to reconstruct organisational and ownership changes affecting Polish enterprises in inland shipping since 1990. Based on data from various sources (mainly the Polish Registry of Ships and Bulletins of Public Information), it was possible to determine the extent of the transformation processes affecting shipping companies, mostly related to privatization and partial communalization, as well as organisational changes. There appears to be a dichotomy – most newly-arising entities are small private shipping enterprises created as a result of former state-owned enterprises being divided and their vessels sold to new owners. On the other hand, the systemic transformation along with Poland’s accession to EU have allowed for the emergence of Europe’s largest ship-owner (the Odratrans Group), which deals in inland waterways transport, also outside Poland.