Ocena ryzyka ekologicznego jako nowy kierunek rozwoju ocen oddziaływania na środowisko

Liczne, poważne w skutkach katastrofy, które wydarzyły się w ostatnim czasie (przykładowo awaria w Czarnobylu) spowodowały wzrost zainteresowania ze strony władz, przemysłu i społeczeństwa, kwestiami lokalizacji i bezpieczeństwa realizowanych przedsięwzięć. Z tego też powodu w ostatnich latach obserwuje się rozwój narzędzi zarządzania ryzykiem środowiskowym. Główny nacisk kładzie się na doskonalenie metodologii, tak aby ryzyko wywołane negatywnymi czynnikami dało się uwzględnić i ocenić wielkość oddziaływania oraz prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Ma to szczególne znaczenie w gospodarce rynkowej, gdzie koszty pośrednie i bezpośrednie związane z odpowiedzialnością za szkody wywołane takimi katastrofami są bardzo wysokie. Dlatego powstają nowe narzędzia, takie jak różnego rodzaje metody ilościowe, probabilistyczne i porównawcze wykorzystywane w ocenie i zarządzaniu ryzykiem środowiskowym, które pośrednio i bezpośrednio wpływa na stan zdrowia społeczeństwa. Ocena ryzyka środowiskowego ściśle wiąże się z oceną oddziaływania na środowisko (OOS), gdyż często dokumentacja dotycząca skutków środowiskowych jest niezbędna w procedurze dofinansowania czy uzyskiwania pozwoleń. Dokumentacja taka (zwykle będąca częścią OOS) opiera się na zrozumieniu lokalnych i regionalnych skutków wywołanych realizacją danego przedsięwzięcia. Stosowanie metod ilościowych i probabilistycznych w celu przewidywania skutków oddziaływań środowiskowych, jako integralna część OOS, nie jest standardem. W chwili obecnej, w większości przypadków, OOS i ocena ryzyka środowiskowego rozwijają się jako dwie odrębne dziedziny i są realizowane przez zupełnie różnych specjalistów, pomimo że obie mają na celu przewidywanie efektów określonych decyzji. OOS skupia się głównie na identyfikacji oddziaływań inwestycji, natomiast ocena ryzyka ma na celu dokonanie szczegółowej analizy wielkości negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia i prawdopodobieństwa jego wystąpienia. Analiza ryzyka tradycyjnie skupia się na wpływie przedsięwzięcia na zdrowie, zachorowalność i śmiertelność narażonej społeczności. W nowym ujęciu powinna ona również uwzględniać inne elementy związane z kwestiami społecznymi i środowiskowymi mającymi wpływ na jakość życia zainteresowanej społeczności.

---

Probably, in the future, Environmental Impact Assessment will consist a new part - Environmental Risk Assessment. EIA has tended to focus upon the identification of impacts whereas risk assessment involves the rigorous analysis of the probability of that impact and its magnitude. Environmental Risk Assessment is a tool which predict the probability of effects of decisions in range of health of Humans (Health Risk Assessment) and environment resources (Environment Risk Assessment). A key output of EnRA is the risk management plan describing the ways of cope with predicting risks and managing these to acceptable level. The risk management plan also involves the risk communication plan which detailed information that must be communicated to stakeholders and the process of doing this. EnRA makes possible to realize development without excessive load of environment.