Koncepcja i wykorzystanie kutrów pościgowych typu „Szkwał” przez wojska ochrony pogranicza w drugiej połowie XX wieku

Po zmianach ustrojowych i powstaniu 16 maja 1991 r. nowej formacji przeznaczonej do ochrony polskiej granicy państwowej - Straży Granicznej stwierdzono, że nie były to odpowiednie jednostki pływające do ochrony granicy morskiej. W ten sposób dobiegła końca ich służba na rzecz polskich formacji ochrony granicy, a w ramach „przyjacielskiej pomocy” zostały przekazane dla Litwy. Jednostki pływające obok systemu radiolokacyjnego, służby liniowej żołnierzy Wojsk Ochrony Pogranicza (WOP) oraz pracy operacyjnorozpoznawczej zwiadu WOP, stanowiły ważną część systemu ochrony polskiej granicy morskiej w drugiej połowie XX w. Na skutek zmian organizacyjnych w połowie lat 60. WOP zostały pozbawione większości dotychczas posiadanych pełnomorskich jednostek pływających, zmniejszając tym samym zakres i skuteczność prowadzonych przez nie działań. W artykule zaprezentowano koncepcję budowy i wprowadzenia do służby kutrów pościgowych typu „SZKWAŁ”, opracowaną w resorcie spraw wewnętrznych, stanowiącą próbę poprawy istniejącego stanu rzeczy.

---

The creation of a new formation designed after the political changes in 16 May of 1991, to protect the Polish state border - Border Guards, made pursuit cutters type "Szkwał" unsuitable for the sea border protection formation. They ended their service and were transferred to Lithuania in the context of "friendly help". Vessels was an important part of the system of protection of Polish maritime border in the second half of the twentieth century alongside radar system, liner service of soldiers of Border Protection Forces (WOP) and operational and reconnaissance scouting conducted by WOP. As a result of organizational changes in the mid-60s WOP has been stripped of most of previously held seagoing vessels which reduced the range and effectiveness of their activities. The article presents the concept of building and putting in to service pursuit cutters "Szkwał", developed by the Ministry of Internal Affairs.