Liberalizacja rynku gazu ziemnego w Polsce – – wybrane zagadnienia

Unia Europejska systematycznie dąży do utworzenia konkurencyjnego rynku gazu ziemnego. W Polsce od 1 lipca 2007 r. swobodny wybór i zmiana sprzedawcy przysługuje wszystkim odbiorcom energii elektrycznej i gazu ziemnego, w tym gospodarstwom domowym. Zgodnie z Prawem energetycznym, odbiorcy końcowi mogą indywidualnie korzystać z sieci lokalnego dostawcy w celu dostarczenia gazu lub energii kupionej u dowolnego sprzedawcy. Chociaż regulacje prawne już od kilku lat umożliwiają korzystanie z zasady TPA (Third Party Access), to w rzeczywistości dopiero w ciągu ostatnich lat obserwuje się wzrost zainteresowania odbiorców tą możliwością. W artykule scharakteryzowano krajowy rynek gazu ziemnego, ze szczególnym uwzględnieniem zmian w zakresie wdrażania konkurencji. Jako podstawowy miernik przyjęto liczbę zmian sprzedawcy. W wybranych aspektach postępy w realizacji rynku gazu porównane zostały z rynkiem energii elektrycznej, który jest znacznie bardziej zaawansowany w procesach liberalizacyjnych. Ponadto porównano stan liberalizacji rynków gazu ziemnego i energii elektrycznej w Polsce z wybranymi rynkami w krajach UE, wykorzystując indeks Herfindahla-Hirschmana oraz oszacowano wpływ liberalizacji na zmianę poziomu cen w poszczególnych państwach. Dla intensyfikacji działań zmierzających do liberalizacji rynku energii niezmiernie ważne jest otoczenie regulacyjne.

---

The European Union systematically strives to create the competitive natural gas market. In Poland, since July 1, 2007, the freedom of choice and change of the seller is entitled to all customers of electricity and natural gas, including households. In accordance with Energy Law, end users may individually benefit from the local network in order to purchase gas or electricity supplied from any vendor. Although the regulations for several years now allow the exercise of the TPA rule, in fact, only in the last years there has been a growing interest in this possibility. This paper describes the domestic natural gas market, with particular emphasis being brought to changes in the implementation of competition in the market. As a basic measure the number of changes of gas supplier was proposed. In some aspects, progress in the liberalisation of the gas market was compared to the electricity market, which is much more advanced in this aspect. In addition, the pace of liberalisation of the gas and electricity markets in Poland was compared with selected markets of EU member states, with the employment of the Herfindahl-Hirschman Index. The estimated impact of liberalisation on changes in price levels between countries was also discussed. The regulatory environment is very important for the intensification of efforts to liberalise fuels and energy markets.