The study examines the role of social cohesion in the context of sustainable development of regional societies. It is proved that progress in the field of sustainable development depends on social cohesion as one of the factors ensuring the achievement of environmental, economic and social changes. A mechanism of social cohesion has been developed, the result of which, along with social stability and justice, strengthening citizens' trust in state and public institutions, social welfare, is a request for sustainable development of regions. The article proves that modern challenges, such as social inequality, migration and ethnic differences, can weaken the potential of social cohesion as a catalyst for sustainable development of regions. To quantify the level of social cohesion, a system of indicators is proposed that integrates economic, demographic, educational and other indicators, and allows for a detailed analysis of the current state of social cohesion in various regions. Taking into account the impact of social cohesion indicators on the progress of sustainable development of regions is realised through the inclusion of indicators that reflect the level of social cohesion potential and, at the same time, are a source of data for assessing the achievement of sustainable development goals. Using the example of the EU countries, the analysis of indicators related to the blocks of trust in institutions and economic indicators in assessing the level of social cohesion was carried out. The estimated indicators are also taken into account when calculating the achievement of the following Sustainable Development Goals (SDGS): SDG 1, SDG 8, SDG 10, SDG 16. The proposed approach makes it possible to take into account the indicators that are most vulnerable in terms of their impact on the progress of regions in the field of sustainable development, as well as to form a list of measures, the implementation of which will ensure capacity building of the social cohesion mechanism (hereinafter referred to as SCM). The main innovative contribution of the study is the development of an economic and mathematical model for optimizing resources and prioritizing measures aimed at strengthening social cohesion. The model takes into account the amount of available resources, the need to use them for the implementation of specific activities and an expert assessment of their priority. This approach provides an objective and systematic solution to the challenges of sustainable development, focusing on social cohesion as a key factor. The study proves that the application of the model requires high-quality data, competence in the process of interpreting modelling results and active interaction with stakeholders. In conclusion, it is emphasized that the integration of social cohesion into strategic planning and the application of the proposed model are the basis for more effective and sustainable development of regional society.
W artykule zbadano rolę spójności społecznej w kontekście zrównoważonego rozwoju społeczeństw regionalnych. Udowodniono, że postęp w zakresie zrównoważonego rozwoju zależy od spójności społecznej, jako jednego z czynników zapewniających osiągnięcie zmian środowiskowych, gospodarczych i społecznych. Wypracowano mechanizm spójności społecznej, którego efektem obok stabilności i sprawiedliwości społecznej, wzmocnienia zaufania obywateli do instytucji państwowych i publicznych, opieki społecznej, jest postulat zrównoważonego rozwoju regionów. W artykule wykazano, że współczesne wyzwania, takie jak nierówności społeczne, migracje i różnice etniczne, mogą osłabiać potencjał spójności społecznej jako katalizatora zrównoważonego rozwoju regionów. Aby ilościowo określić poziom spójności społecznej, proponuje się system wskaźników, który integruje wskaźniki ekonomiczne, demograficzne, edukacyjne i inne oraz pozwala na szczegółową analizę aktualnego stanu spójności społecznej w różnych regionach. Uwzględnianie wpływu wskaźników spójności społecznej na postęp zrównoważonego rozwoju regionów realizowane jest poprzez włączenie wskaźników odzwierciedlających poziom potencjału spójności społecznej, a jednocześnie będących źródłem danych do oceny osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Na przykładzie krajów UE przeprowadzono analizę wskaźników związanych z blokami zaufania do instytucji oraz wskaźników ekonomicznych w ocenie poziomu spójności społecznej. Oszacowane wskaźniki uwzględniane są także przy wyliczaniu osiągnięcia następujących Celów zrównoważonego rozwoju (SDGs): SDG 1, SDG 8, SDG 10, SDG 16. Proponowane podejście pozwala na uwzględnienie wskaźników najbardziej wrażliwych pod względem wpływu na postęp realizacji regionów w zakresie zrównoważonego rozwoju, a także stworzenie listy działań, których realizacja zapewni budowanie potencjału mechanizmu spójności społecznej (zwanego dalej SCM). Głównym innowacyjnym wkładem badania jest opracowanie ekonomicznego i matematycznego modelu optymalizacji zasobów i ustalenia priorytetów działań mających na celu wzmocnienie spójności społecznej. Model uwzględnia wielkość dostępnych zasobów, potrzebę ich wykorzystania na realizację konkretnych działań oraz ekspercką ocenę ich priorytetu. Podejście to zapewnia obiektywne i systematyczne rozwiązanie wyzwań zrównoważonego rozwoju, koncentrując się na spójności społecznej jako kluczowym czynniku. Z badania wynika, że zastosowanie modelu wymaga wysokiej jakości danych, kompetencji w procesie interpretacji wyników modelowania oraz aktywnej interakcji z interesariuszami. Podsumowując, podkreślono, że włączenie spójności społecznej do planowania strategicznego i zastosowanie proponowanego modelu stanowią podstawę bardziej efektywnego i zrównoważonego rozwoju społeczeństwa regionalnego
