Religijne źródła stosunku Japończyków do natury i obraz świąt, obchodów i rytuałów w krajobrazie japońskim

Mimo pozorów globalizacji, krajobraz kulturowy Japonii dla nas Polaków jest zaskakujący, szokujący i niezrozumiały. Różni się zasadniczo od krajobrazu polskiego, a jednocześnie jest zupełnie różny od naszych wyobrażeń o Japonii. Powszechnie znane są niektóre wartości jak piękno japońskich świątyń, ogrodów, szczególny wdzięk przyrody czy minimalistyczna estetyka i imponujące rozwiązania techniczne. Znacznie mniej znane i przez to zaskakujące, są przejawy niebywałego zatłoczenia i przestrzennego chaosu kolosalnych aglomeracji miejskich. W artykule tym skupiono się na zagadnieniach, najdobitniej ukazujących tę fascynującą odmienność, jaką przyciąga nas do siebie ten daleki kraj. Są to znaki sacrum w japońskim krajobrazie kulturowym stanowiące ostoję i wsparcie tożsamości japońskiego krajobrazu. Przedstawiony jest tu także szczególnie trudny do zrozumienia stosunek Japończyków do natury, którego podstawą jest animistyczna religia shinto. W dobie globalizacji poznanie japońskiego krajobrazu kulturowego jest dla Europejczyka ważnym doświadczeniem inspirującym do rozważań nad różnorodnością kulturową świata.

---

Despite appearances of globalization, the cultural landscape of Japan for us Poles is surprising, shocking and incomprehensible. Obviously it is substantially different from Polish landscape but at the same time is also completely different from our conceptions of Japan. Generally known are only some values including, for example, the beauty of Japanese temples and gardens, the particular grace of nature, minimalist aesthetics, and impressive technological solutions. Far less known, and in this way more surprising, are the instances of unbelievable overcrowding and spatial chaos in the colossal metropolitan areas. The paper focuses on issues, most clearly showing this fascinating otherness, which makes this far country so appealing. This subject is marks of sacrum in Japanese cultural landscape. These characters are the mainstay and support of Japanese landscape identity. Presented here is also particularly difficult to understand the Japanese attitude to nature, which is based on animistic Shinto religion.