Zakaz prowadzenia pojazdów - ewolucja środka karnego jako instrumentu polityki penalnej

W artykule omówiono syntetycznie problematykę zakazu prowadzenia pojazdów. Przedstawiono prawno-historyczne tło zagadnienia. Wskazano podstawy prawne, kierunek i kształt zmian unormowań w tym zakresie oraz przebieg aktualnych prac legislacyjnych. Opisano przesłanki orzekania fakultatywnego i obligatoryjnego zakazu prowadzenia pojazdów, zakres podmiotowy oraz przedmiotowy, sposoby wykonywania tego środka karnego. Omówiono cele zakazu prowadzenia pojazdów, sposoby jego zastosowania jako środka karnego, jako środka samoistnego, jak również jego występowania w ramach warunkowego umorzenia oraz w roli środka zabezpieczającego. Przedstawiono kwestie dotyczące zaliczenia na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów także okresu rzeczywistego zatrzymania prawa jazy lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdów. Została również zasygnalizowana kontrowersyjna kwestia surowości wymierzania tego środka karnego w stosunku do nietrzeźwych rowerzystów, dowodząca stygmatyzacji i dyskryminacji prowadzących pojazdy niemechaniczne.

---

The article discusses, in a concise form, the problem of ban on driving vehicles. Legal and historical background of this issue has been presented. Legal basis, direction and the shape of the normative changes in this matter as well as current legislative work have been shown. There is a description of the premises of facultative and obligatory adjudication on the vehicles driving ban, subjective and objective scope, and methods of executing this punitive measure. The objectives of the vehicles driving ban, were discussed as well as methods of its implementation as penal measure, as an intrinsic measure, and its application as part of the conditional dismissal as well as preventive measure. There have been problems presented on recognising vehicles driving ban as well as a real period of withholding a driving licence or another document entitling to drive vehicles; as accounting towards the adjudicated punitive measure. The controversial matter of the severity of the application of this measure has been signalled with respect to the drunken bicyclists, standing for stigmatising and discriminating people driving non mechanical vehicles.