Niniejszy artykuł podejmuje zagadnienie analizy polityki bezpieczeństwa Białorusi w kontekście dynamiki i procesualności neomocarstwowej (asertywnej i rewizjonistycznej) kampanii Rosji. Celem artykułu jest, uwzględniające asymetrię relacji rosyjsko-białoruskiej dążenie do wyjaśnienia prób przełamywania i dywersyfikacji białoruskiego statusu jako satelity Moskwy. Wysiłki te będą prezentowane na tle głównych wydarzeń bezpieczeństwa styku wschodnioeuroatlantyckiego i zachodnieurazjatyckiego - obszarów geopolitycznych, wikłających ze sobą losy i perspektywy zapewniania bezpieczeństwa (przetrwania) Białorusi, w świetle kolejnych sekwencji aktywności międzynarodowych Rosji. Dlatego w strategii badawczej niniejszego artykułu założono wykorzystanie, pozwalających na systemowe, a zarazem redukcyjnie hierarchiczne konstatowanie - wykorzystanie instrumentarium badawczego, jakie dają (oprócz krytycznej analizy literatury) metody: abstrahowania, indukcji i analogii. Poczynione w zakresie problemów badawczych - ustalenia - co do: wpływu rewizjonizmu Moskwy na politykę bezpieczeństwa Białorusi (1), znaczenia i specyfiki nadzoru Moskwy nad „krnąbrną” Białorusią, w kontekście jej globalnej rosyjskiej projekcji jako mocarstwa (2), jak również postawy Białorusi wobec pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę (3), powinny wypełnić lukę w budowie realistycznej polityki wobec Białorusi. Główny problem badawczy niniejszej analizy sprowadza się więc do podstawowego pytania: Jak rosyjski rewizjonizm i asertywność na arenie międzynarodowej wpływa na podmiotowość, państwowość i politykę bezpieczeństwa Białorusi? Analiza i wykazane wnioski, powinny być więc przydatne do właściwego odbioru niedawnych, aktualnych i potencjalnie - nadchodzących działań - Białorusi na arenie międzynarodowej, jak również możliwości wykorzystywania Białorusi przez Rosję. Głównym wnioskiem płynącym z opracowania należy uznać wciąż znaczący wpływ Kremla na losy białoruskiej państwowości, warunkowy zręcznym utrzymywaniem przez Rosję Białorusi w swojej orbicie wpływów i „mocarstwowej wystawie” na geopolitycznym froncie zachodnim, w ważnym etapie rekonfiguracji globalnego ładu. W artykule wykazano, że w wyniku „powściągliwej apodyktyczności” Rosji wobec Białorusi, której pozwala się na „charakterną satelickość” i „krnąbrną lojalność”, wywiązuje się między tymi państwami systemowy konsensus, który, pozwalając Putinowi wciąż czuć się imperatorem, wiąże Białoruś w sposób ograniczony w procesie rosyjskiego rewizjonizmu i dostarcza białoruskiemu dyktatorowi zasobów i osłony do przetrwania. W sytuacji, gdy nie jest możliwy, póki co powrót do „business as usual” z Zachodem i podłączenie pod tranzytowe koneksje Rosji z Zachodem, Łukaszenko próbuje realizować kontradyktoryczny (choć przydatny Rosji) zestaw przeciwstawnych ról: „niechętnego współagresora”, jak i „zwolennika pokoju” w wojnie ukraińsko-rosyjskiej.
This article deals with the issue of analyzing the security policy of Belarus in the context of the dynamics and processuality of Russia's neo-power (assertive and revisionist) campaign. The aim of the article is, taking into account the asymmetry of Russian-Belarusian relations, an attempt to explain the attempts to overcome and diversify the Belarusian status as a satellite of Moscow. These efforts will be presented against the backdrop of the main security events at the East Euro-Atlantic and West Eurasian junction - geopolitical areas that intertwine the fate and prospects of ensuring the security (survival) of Belarus, in the light of subsequent sequences of Russia's international activities. Therefore, the research strategy of this article assumes the use of systematic and at the same time reductively hierarchical ascertainment - the use of research instruments offered (apart from the critical analysis of literature) by the following methods: abstraction, induction and analogy. In the field of research problems - findings - regarding: the impact of Moscow's revisionism on the security policy of Belarus (1), the importance and specificity of Moscow's supervision over "recalcitrant" Belarus, in the context of its global Russian projection as a superpower (2), and Belarus' attitude towards Russia's full-scale invasion of Ukraine (3) should fill the gap in building a realistic policy towards Belarus. The main research problem of this analysis comes down to the basic question: "how does Russian revisionism and assertiveness in the international arena affect the subjectivity, statehood and security policy of Belarus?". The analysis and the conclusions presented should therefore be useful forthe properreception ofrecent, current and potentially - upcoming activities - of Belarus in the international arena, as well as the possibility of using Belarus by Russia. The main conclusion of the study should be considered the Kremlin's still significant influence on the fate of the Belarusian statehood, conditioned by Russia's skilful maintenance of Belarus in its sphere of influence and its "power exhibition" on the geopolitical Western Front, at an important stage of reconfiguration of the global order. The article shows that as a result of Russia's "restrained domineering" towards Belarus, which is allowed "characteristic satelliteness" and "recalcitrant loyalty", a systemic consensus develops between these countries, which, while still allowing Putin to feel like an emperor, binds Belarus in a limited in the process of Russian revisionism and provides the Belarusian dictator with the resources and cover to survive. In a situation where a return to “business as usual” with the West and connecting Russia to transit connections with the West is not possible for the time being, Lukashenko is trying to implement an adversarial (albeit useful for Russia) set of opposing roles: a “reluctant co-aggressor” and a “supporter of peace” in the Ukrainian-Russian war. Belarus.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).