Konferencja w Johannesburgu a podstawowe problemy i instrumenty ochrony środowiska

Do najważniejszych osiągnięć konferencji z Rio należą: Deklaracja z Rio i Agenda 21. Ich działanie zmniejsza jednak fakt, że posiadają one - pod względem prawnym - charakter niewiążący w skali międzynarodowej. Podobna sytuacja dotyczy także przyjętej Deklaracji o lasach. Natomiast przyjęte w Rio konwencje międzynarodowe: klimatyczną i o ochronie różnorodności biologicznej stanowią nadal przedmiot rokowań i konkretyzacji w postaci protokołów. Najważniejsze znaczenie posiada tutaj Protokół z Kyoto w sprawie ochrony klimatu i Protokół z Cartageny o bezpieczeństwie biologicznym. Bardzo ważną decyzją było powołanie Komisji Trwałego Rozwoju (CSD) odpowiedzialnej za dalszy rozwój procesu z Rio. Podstawowym osiągnięciem konferencji było spopularyzowanie koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju2. Koncepcja ta stała się trwałym dorobkiem tej Konferencji. Do trwałych osiągnięć Konferencji z Rio należy także szeroki udział organizacji pozarządowych. Od tej chwili organizacje te uczestniczą w procesach wprowadzania wżycie Agendy 21 na różnych szczeblach, zwłaszcza na poziomie lokalnym. Pierwsze podsumowanie osiągnięć Konferencji z Rio w 1997 roku na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku wykazało wyraźnie, że procesy niszczenia środowiska nasilają się, a warunki życia większości ludzi ulegają nadal pogorszeniu.

---

This article is an attempt at analysis of the main problems of environmental protection after the lapse of ten years from the Earth Summit in Rio de Janeiro as well as in connection with the coming World Summit of Sustainable Development. It is also an attempt at evaluation of global problems of environmental protection and in particular in the context of introduction into economy and society of the concept of sustainable development. In addition to the evaluation of the achievements of the Rio de Janeiro Conference, the author discussed the instruments of environmental policy in the implementation of sustainable development principle, criticised the instrumentalism of that policy and pointed to the most important environmental problems of the European Union in the period of preparations for the Johannesburg Conference.