Ogólne porównanie wpływu Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego oraz Warunków Zabudowy na przestrzeń małych miast województwa świętokrzyskiego

Małe miasta stanowią istotny element polskiego krajobrazu zurbanizowanego i składnik materialnego dziedzictwa kraju. Ich naturalne cechy zgodne są z zasadami zrównoważonego rozwoju, co decyduje o ich potencjale. Jednak obecnie małe miasta doświadczają kryzysu ekonomicznego, społecznego i przestrzennego. Wobec obserwowanych zjawisk zasadne jest sprawdzenie, w jaki sposób podstawowe narzędzie planistyczne - Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego i uzupełniające je Warunki Zabudowy - wpływają na jakość przestrzeni małomiejskiej. W tym celu przeprowadzone zostało badanie dla reprezentatywnej grupy czterdziestu dwóch miasteczek świętokrzyskich. Analizie podlegały zastosowane strategie regulowania przestrzeni (MPZP, WZ, mieszana) oraz stan przestrzeni małomiejskiej. Ocena przestrzenna została dokonana poprzez wizje lokalne, z których obserwacje zestawione zostały z referencyjną listą cech, sporządzoną poprzez syntezę literatury. Badania pokazało, że ogólny (dotyczący rozplanowania) i szczegółowy (dotyczący poszczególnych elementów) stan przestrzeni w miasteczkach daleki jest od referencyjnego modelu (a więc niewłaściwy), przy czym na efekt ten nie ma wpływu metoda regulacji przestrzennej. Na tej podstawie stwierdzone zostało, że nie tylko Decyzje o Warunkach Zabudowy, ale też Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego w obecnej formie prawnej nie są właściwymi narzędziami regulującymi zagospodarowanie małych miast.