Badania i statystyczna analiza widm LIBS koron piety ze Skrzatusza

Przedstawiono wyniki badań koron Piety z kościoła parafialnego pw. NMP w Skrzatuszu. Jako narzędzia badacze zastosowano spektroskopię emisyjną ze wzbudzeniem laserowym (LIBS), cyfrową mikroskopię optyczną oraz statystyczną analizę czynnikową. Historia koron zaczyna się w połowie XVII w. od formy otwartej, poprzez dodanie kabłąków, a następnie zwieńczeń i zdobień, i trwa prawie do końca XIX w. Badania LIBS wykazały spójność z wcześniejszymi danymi mówiącymi, że korony wykonano z grubo pozłacanego litego srebra. Różnice w zawartości składników (Cu, Zn, Ag, Sn, Au, Hg i Pb) znalazły potwierdzenie za pomocą wieloczynnikowej analizy statystycznej. Badania LIBS i ich analiza statystyczna wykazały, że różne części koron wykonano ze stopów o różnym składzie. Cyfrowa mikroskopia optyczna potwierdziła niewielką destrukcyjność metody LIBS.

---

The research of crowns built for Pieta from the parish church in Skrzatusz is presented in the paper. Laser Induced Breakdown Spectroscopy, optical microscopy, and statistical factorial analysis were taken as diagnostic tools. History of the crowns begins in the XVVth century from open shape, and then via addition of bows, crowning, and decorations goes on almost to the end of XIX century. LIBS measurements confirmed earlier data that crowns were made of a very thick gold-plated solid silver. Some differences between concentrations of component elements (Cu, Zn, Ag, Sn, Au, Hg, and Pb ) in different crown parts were found which were next confirmed by multivariate facto rial analysis. LIBS measurements showed that different crown parts were made of a bit different alloys. Optical digital microscopy demonstrated a very low destructivity caused by LIBS measure-ments which was found in 3D crater images.