Zastosowanie enancjoselektywnej 1,3-dipolarnej cykloaddycji tlenków nitryli do syntezy nowych związków biologicznie czynnych

Zbadano reakcje cykloaddycji tlenków benzonitryli i α,β-nienasyconych amidów i estrów katalizowane przez chiralne kwasy Lewisa. Uzyskano doskonałe enancjoselektywności z umiarkowaną do dobrej regioselektywnością w reakcjach amidów w obecności kompleksów węglowodanów z Yb(OTf)₃, TiCl₄, Mg(OTf)₂ i CsF oraz kompleksów (-)-sparteiny i (R)-Binaftolu z Yb(OTf)₃. Wyróżniające się enancjoselektywności otrzymano dla krotonianów z kompleksami BiBr₃ z (+)-(4,6-benzylideno)metylo-α-D-glukopiranozydem E, z kompleksem kwasu L-askorbinowego I z FeCl₃ oraz w obecności lipazy z Candida antarctica. Wysokie wartości ee uzyskano dla akrylanów z zastosowaniem układu E-Yb(OTf)₃ i (+)-2-hydroksy-3-pinanon K-TiCl₄.

---

A review, with 14 refs., of uses of complexes of Lewis acids with alkaloids, carbohydrates, phenols, terpenes, and alcs. as catalysts of title reaction. Candida antarctica and Candida rugosa lipases were also taken into consideration.