Tytuł pozycji:
Comparative analysis of pension systems in Costa Rica, Nicaragua and Panama
This paper presents a comparative analysis of pension systems in Costa Rica, Nicaragua, and Panama, examining their efficiency and adequacy. These countries, despite sharing geographic and socio-economic similarities, exhibit distinct approaches to retirement systems. The study analyzes the structure, financing mechanisms, benefit calculation methods, and demographic challenges each system faces. Key indicators such as retirement age, replacement rate, and administrative efficiency are compared to assess the level of social security provided to retirees. Methodologically, this research is based on a comparative study of macroeconomic and demographic factors, using data from governmental reports, international organizations, and academic studies. The analysis focuses on evaluating pension systems in terms of long-term sustainability and benefit adequacy in light of demographic aging and financial pressures. The study finds significant differences in retirement ages, benefit structures, and the role of employer contributions. Costa Rica and Panama have more complex systems with higher retirement ages and structured pension schemes, while Nicaragua operates a simpler system with lower contribution levels and earlier retirement. These findings highlight that although Nicaragua’s system is administratively simpler, it offers lower levels of social security for retirees compared to Costa Rica and Panama. The study concludes with recommendations for potential reforms aimed at enhancing the efficiency and adequacy of these systems, especially in Nicaragua, which faces significant challenges due to demographic trends and economic constraints.
W niniejszym artykule przedstawiono analizę porównawczą systemów emerytalnych Kostaryki, Nikaragui i Panamy, badając ich efektywność i adekwatność. Kraje te, mimo że charakteryzują się geograficznymi i społeczno-ekonomicznymi podobieństwami, wykazują odmienne podejścia do systemów emerytalnych. W badaniu zanalizowano strukturę, mechanizmy finansowania, metody obliczania świadczeń oraz wyzwania demograficzne, z którymi mierzą się poszczególne systemy. Kluczowe wskaźniki, takie jak wiek emerytalny, stopa zastąpienia oraz efektywność administracyjna, są porównywane w celu oceny poziomu zabezpieczenia socjalnego, jaki te systemy zapewniają emerytom. Metodologicznie badanie opiera się na analizie porównawczej czynników makroekonomicznych i demograficznych, wykorzystując dane z raportów rządowych, organizacji międzynarodowych i badań akademickich. Analiza koncentruje się na ocenie systemów emerytalnych pod kątem ich długoterminowej stabilności i adekwatności świadczeń w świetle starzenia się społeczeństw i presji finansowych. Ujawnia ono znaczące różnice w wiekach emerytalnych, strukturach świadczeń oraz roli składek pracodawców. Kostaryka i Panama mają bardziej złożone systemy z wyższym wiekiem emerytalnym oraz ustrukturyzowanymi schematami emerytalnymi, podczas gdy Nikaragua operuje prostszym systemem z niższymi poziomami składek i wcześniejszym wiekiem emerytalnym. Wyniki wskazują, że system Nikaragui, mimo że administracyjnie prostszy, oferuje niższe zabezpieczenie socjalne dla emerytów w porównaniu z Kostaryką i Panamą. Badanie kończy się rekomendacjami dotyczącymi potencjalnych reform w celu zwiększenia efektywności i adekwatności tych systemów, szczególnie dla Nikaragui, która stoi przed poważnymi wyzwaniami demograficznymi i ograniczeniami ekonomicznymi.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).
