Specyficzne właściwości litologiczne holoceńskiej kredy jeziornej

Kreda jeziorna jest jedną z odmian litologicznych holoceńskich osadów wapiennych. Osad jest żelem, zawierającym przeciętnie 55-60% wody, mikrokrystaliczny kalcyt i różne substancje organiczne - fito- i zoogeniczne. Zawiera też detrytyczny kwarc, krzemionkę okrzemek i rzadko minerały ilaste. Dużo informacji o naturze kredy jeziornej dostarcza analiza powierzchni mikrostrukturalnych SEM, szczególnie cenne spostrzeżenia dotyczą porównania cech litologicznych osadu w stanie naturalnym i osadu zmienionego działaniem czynnika zewnętrznego, np. długotrwałego obciążenia.

---

There are presented lithology, a selected chemical and physical characteristics of lacustrine sediments from Quaternary deposits. These sediments differ themselves from others in such a way that they are gel, containing 55-60% of water on average, microcrystalline calcite and different organic substances. They may additionally contain organic, sulphide and oxide compounds of iron, detrital quartz and silica of diatoms as well as, though sporadically, clay minerals. Calcium carbonate and colloidal humus matter are the aggregate - forming substance. The discussion on presented results of investigations has preliminary character. The have proved that there is a range of special lithological indexes (mineral and structural ones), which allow to estimate the degree of diagenesis in young calcareous lake sediments. It was observed that genetically different types of sediments were influenced by an external factor, e.g. loading, characterize different character of microstructural changes. Microstructural analysis of lacustrine chalk has provident new, interesting information about lithology on Quaternary calcareous sediments.

---

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).