Tytuł pozycji:
Dowództwa okręgów korpusów w systemie bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej : 1921-1939
Główny problem badawczy pracy stanowi zagadnienie miejsca i roli dowództw okręgów korpusów w systemie bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej. Powołane w 1921 roku okręgi były terenowymi organami administracji Wojska Polskiego. Posiadając różne kompetencje w poszczególnych latach, dowództwa okręgów stanowiły jeden z istotnych elementów bezpieczeństwa II Rzeczypospolitej. Mimo zmian organizacyjnych, dowództwa w ciągu całego okresu międzywojennego odpowiadały m.in. za sprawy związane z współpracą z władzami cywilnymi w zakresie szeroko rozumianego bezpieczeństwa. W pierwszej części pracy wskazano na uwarunkowania polityczne i wojskowe, które przyczyniły się do powstania dowództw okręgów korpusów, oraz pokrótce scharakteryzowano ich ogólne zadania. Wskazano także na szereg wojsk i instytucji im podległych. W głównej części analizie poddano budowę struktur wewnętrznych DOK oraz przekształcenia tych struktur, wskazując jednocześnie, że wiele z nich wiązało się ze zmianą zakresu zadań. Każdorazowo starano się wskazać na związek działania poszczególnych komórek organizacyjnych z bezpieczeństwem tak w rozumieniu bezpośrednim, jak i pośrednim. W zakończeniu pracy podkreślono, że DOK, choć z pozoru zajmujące się głównie zadaniami administracyjnymi w armii, miały olbrzymi wpływ na kwestie bezpieczeństwa państwa i regionu, co widoczne stało się choćby w okresie poprzedzającym wybuch II wojny światowej, jak i po jej rozpoczęciu. Podstawę źródłową niniejszej pracy stanowią materiały archiwalne zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym oraz literatura przedmiotu.
The main research focus of this article is on the place and role of the Corps District Commands in the security system of the Second Polish Republic. Districts created in 1921 were local administrative units of Armed Forces of the Republic of Poland. Corps District Commands had different tasks and competence in particular years. They were one of the basic elements in security system of the Second Polish Republic. Within the entire interwar period, their additional role and responsibility was to lead and direct, among the others, co-operation with the civilian authorities in the field of widely understood security system. The author in the first part of the article describes the political and military conditions which contributed to the creation of the Commands of Corps Districts and their general duties as they evolved. Their administrative and managerial duties developed in the context of armies and institutions reporting to them. As the article thesis states, there is a direct connection between action of individual organisational units within the security system, in direct and indirect way. Author also underlines that the Commands of Corps Districts, even if concentrated on the mainly administrative tasks in the army, had a great influence on security system of country and region. It became visible for instance in the period before the World War II, as well as after the beginning of it. Archival materials gathered in archives of the Central Military Archives and contextual literature on the subject constitutes the base source for this article.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).
