Wpływ składu chemicznego staliwa na zużycie tribologiczne

W artykule przedstawiono wyniki badań zużycia ściernego w temperaturze 293 K staliw typu Cr-Mo-V-Cu-Ni pod kątem ich zastosowań w budowie maszyn na elementy odporne na ścieranie. W artykule zaprezentowano plan badań doświadczalnych, metodykę i wyniki badań zużycia ściernego. Pokazano, że dla każdego z rodzajów staliw celowe jest stosowanie metody planowania doświadczeń z komputerowym wspomaganiem obróbki wyników. Zastosowanie pełnoczynnikowej macierzy ortogonalnej 23 I stopnia, w której zmiennymi niezależnymi są zawartości trzech pierwiastków: węgla, chromu i molibdenu umożliwiło ilościowe i jakościowe opisy wymienionych pierwiastków chemicznych na zużycie ścierne przy ograniczonej ilości badań. Stwierdzono zależność intensywności zużycia od zawartości węgla, chromu i molibdenu w staliwie oraz od obróbki cieplnej.

---

In the article the results of tribological wear of cast steel Cr-Mo-V-Cu-Ni type on size in 293 K temperature conditions are presented. The plan of experimental researches, technology, methodics and the results of researches of abrasive wear are also presented. There was shown that for each of the cast steel type it is useful to put the method of planning researches with the computer support of processing results into practice. Using the fullfactored orthogonal matrix 23 Ist, in which the variables substantives are the contents of three elements: carbon, chrome and molybdenum have enabled quantitative and qualitative descriptions of mentioned elements for the exploitation in wear in limited number of researches. Strong dependence of wear from the contents of carbon, chrome and molybdenum in the cast steel and for the thermal treatment has been described.