Tytuł pozycji:
Bilans stanu zasobów gazu ziemnego na przykładzie złóż zapadliska przedkarpackiego
Główne obszary wydobycia gazu ziemnego w Polsce występują w czterech regionach: na Niżu Polskim, w zapadlisku przedkarpackim, w Karpatach i w strefie bałtyckiej. Około 75% zasobów gazu znajduje się w utworach miocenu i czerwonego spągowca, a pozostałe w osadach kambru, dewonu, karbonu, cechsztynu, jury i kredy. Zapadlisko przedkarpackie, będące rowem przedgórskim powstałym u czoła nasuwających się ku północy Karpat, jest najmłodszą jednostką alpejską na obszarze Polski. Biorąc pod uwagę cechy strukturalne, sedymentologiczne i stratygraficzne, zapadlisko można podzielić na część wewnętrzną i zewnętrzną oraz zachodnią i wschodnią. Jest ono wypełnione osadami molasowymi miocenu. Tworzy je zespół nawzajem przeławicających się piaskowców, mułowców i iłowców. Osady mioceńskie mają na terenie Polski miąższość do 3500 m i cechują się dużym zróżnicowaniem litologicznym. Sekwencje profilu, gdzie dominują piaskowce i zapiaszczone mułowce, tworzą oddzielne horyzonty gazonośne. Ich liczba w poszczególnych profilach odkrytych złóż gazowych waha się od kilku do 24 na polu gazowym Przemyśl. W 2014 roku stan wydobywlanych zasobów gazu ziemnego w Polsce wynosił 129,75 mld m3 (zasoby bilansowe i pozabilansowe) i w porównaniu z rokiem poprzednim był mniejszy o 4,55 mld m3. Ubytek zasobów powstał głównie w wyniku wydobycia. Biorąc pod uwagę poszczególne regiony geologiczne Polski zasobne w gaz ziemny, przeprowadzono analizę wielkości zasobów wydobywalnych, przemysłowych i ich wydobycia na przestrzeni lat 2007–2014 w wybranych złożach przedgórza Karpat.
The main areas of natural gas production at present in Poland, are in four regions, the Polish Lowlands, in the Carpathian Foredeep, the Carpathians and in the Baltic area. Natural gas deposits have also been documented in the foothills of the Carpathians; small gas resources can also be found in small deposits in the Carpathians and in the Polish economic zone of the Baltic Sea. Approximately 75% of the gas resources are located in the Miocene and Rotliegend, and the remaining are in the sediments of the Cambrian, Devonian, Carboniferous, Zechstein, Jurassic and Cretaceous. The Carpathian Foredeep, which is a foreland trench created at the head of an area which gives rise to the north Carapathians, is the youngest alpine unit on Polish territory. Taking into account the structural features, sedimentological and stratigraphic depression can be divided into inner and outer parts and western and eastern. It is filled with Malasse Miocene sediments. They consist of a team of mutually penetrating sandstones, siltstones and claystones. Miocene sediments in Poland have a thickness of up to 3500 m and is characterized by great lithological diversity. Sequences profile dominated by sandstones and gritty mudstones form separate gas-bearing horizons. Their number in the individual profiles of discovered gas deposits, varies from a few to 24 in the Przemysl gas field. In 2014, the state of recoverable natural gas reserves amounted to 129.75 billion m3 (balance sheet and off-balance sheet resources) and compared with the previous year’s resources decreased by 4.55 billion m3. Depletion arose mainly as a result of exploration. Taking into account the various Polish geological regions that are rich in natural gas, an analysis of the size of recoverable resources, industrial and their exploration in the period 2007 and 2014 from selected deposits of the Carpathian foothills was carried out.
Artykuł powstał na podstawie pracy statutowej pt. Analiza aktualnego stanu sczerpania zasobów gazu ziemnego w złożach zapadliska przedkarpackiego - praca INiG - PIB na zlecenie MNiSW; numer zlecenia: 215/0081/16/01, numer archiwalny KP-4100-81/2016.
