Piękno i użyteczność - o sztuce uprawy roślin użytkowych

Przedmiotem rozważań są ogrody użytkowe (m.in. warzywniki, ogrody ziołowe, sady itp.), a zwłaszcza ich rozplanowanie, kompozycja oraz elementy je kształtujące. Od czasów najdawniejszych o ich estetyce decydują prostota i funkcjonalność. Dążono jednak do nadania im jak najpiękniejszej formy, czego szczególnym przykładem są projekty Batty Langley’a (1728). Opisano też związaną z kształtowaniem ogrodnictwa krajobrazowego XVIII-wieczną ideę ozdobnej farmy (ornamental farm). Projektanci programowo zakładali wówczas łączenie piękna i użyteczności. Przedstawiono też odtwarzane ogrody użytkowe towarzyszące obiektom zabytkowym.

---

The article discusses utility gardens (e.g. vegetable gardens, herb gardens, orchards, etc.), in particular their design, composition and the elements that defined them. From ancient times, simplicity and functionality have been the deciding factors influencing a garden’s survival. In general, giving to the garden the most beautiful form was a tendency, and that is especially visible with Batty Langley’s projects (1728). A description of an idea of the ornamental farm connected with forming landscape horticulture in XVIII century is included. The designers of that time combined the beauty with useful aspects. The article shows also a re-creation of the useful gardens that were parts of the historical monuments complexes.