Tytuł pozycji:
Metody pomiaru i oceny deformacji konstrukcji drewnianych w praktyce konserwatorskiej. Interdyscyplinarne studium przypadku kościoła w Domachowie
Wooden architecture is not widely represented in the Polish material heritage of culture. An interesting preserved wooden building is the parish church in Domachowo situated in the south part of the Greater Poland Voivodeship. As a result of numerous alterations and modernizations, it is currently a composite structure showing obvious signs of damage to the original geometry. For this reason, a project was initiated to measure the stability of a structure that has been exposed to extreme outdoor forces: mainly gusts of wind and uneven exposure to sunlight. The paper presents the outcomes of an interdisciplinary study on the stability of the structure of the church. The project required the implementation of two measurement methods: a static method at fixed intervals and a dynamic one with continuously recorded readings during the operation of variable loads. The paper also describes the methodology of the implemented static-dynamic measurements and interprets the outcomes with a focus on the precision and stability of long-term readings of inertia sensors, and on the basic evaluation of the structure. The text also looks at the problem of organizing diagnostic procedures in the process of preparing work on a historic building. The outcomes confirm that the combination of the two methods and the unconventional use of precision inclinometers for measuring wooden constructions opens new possibilities for the analysis of the structural deformation in wooden buildings in real-time and, for continuous monitoring of their technical condition. The dynamic-static method can also be used for analyzing structural displacements not only in wooden churches, but also in other historic buildings that are exposed to dynamic deformation. The research project and its outcomes have inspired wider reflection of the role of experimental research in diagnosing historic buildings.
Architektura drewniana nie jest szeroko reprezentowana w materialnym dziedzictwie kulturowym Polski. Jednym z interesujących zachowanych obiektów jest kościół parafialny w Domachowie położonym w południowej Wielkopolsce. W wyniku licznych przeróbek i modernizacji jest to obecnie konstrukcja złożona, wykazująca wyraźne oznaki uszkodzenia pierwotnej geometrii. Z tego powodu rozpoczęto projekt mający na celu pomiary stabilności konstrukcji narażonej na wpływ ekstremalnych czynników zewnętrznych: głównie podmuchów wiatru i nierównomiernego nasłonecznienia. W artykule przedstawiono wyniki interdyscyplinarnych badań stateczności konstrukcji tego kościoła. Realizacja projektu wymagała zastosowania dwóch metod pomiarowych: statycznej w ustalonych odstępach czasu oraz dynamicznej rejestrowanej na bieżąco podczas pracy zmiennych obciążeń. Zaprezentowano również metodyki prowadzonych pomiarów statyczno-dynamicznych i zinterpretowano uzyskane wyniki, głównie w kontekście oceny dokładności, stabilności odczytów wieloletnich czujnikami inercyjnymi oraz podstawowej oceny konstrukcji. W tekście podjęto także problem organizacji badań diagnostycznych w procesie prac przygotowawczych dla zabytku. Uzyskane wyniki stanowią dowód, że połączenie obu metod oraz niekonwencjonalne zastosowanie precyzyjnych inklinometrów do pomiarów konstrukcji drewnianych otwiera nowe możliwości analizy odkształceń konstrukcji w czasie rzeczywistym i bieżącego monitorowania stanu technicznego. Metoda dynamiczno-statyczna może być przydatna do analizy przemieszczeń konstrukcji nie tylko w kościołach drewnianych, ale także w innych obiektach zabytkowych podatnych na odkształcenia dynamiczne. Przeprowadzone badania i uzyskane wyniki stały się również przyczynkiem do szerszej refleksji dotyczącej ich roli i miejsca badań eksperymentalnych w rozpoznaniu zabytku.
