Renowacja wielorodzinnych budynków historycznych

Budynki zabytkowe oraz zlokalizowane w obszarze ochrony konserwatorskiej mają duży potencjał obniżenia zużycia energii, ale ze względu na walory architektoniczne znacznie ograniczone możliwości termomodernizacyjne. W artykule przedstawiono wytyczne dla inwestorów oraz pozytywne przykłady budynków wielorodzinnych w wybranych miastach Niemiec, Szwajcarii i Holandii, które, pomimo ograniczeń, zostały kompleksowo zmodernizowane w kierunku standardu możliwie niskoenergetycznego. W budynkach tych, oprócz ociepleń przegród i wymiany stolarki, zastosowano rozwiązania bazujące na OZE, takie jak pompy ciepła, panele fotowoltaiczne i termiczno-fotowoltaiczne, urządzenia mikrokogeneracyjne, systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła czy wykorzystujące ciepło odpadowe ze spalin jako dolne źródło pompy ciepła. Działania te przyniosły wymierne efekty w postaci obniżenia emisji CO2 nawet o 88%, wskaźnika EK o 81%, a EP o 86%. Uwzględniały one także komfort mieszkańców, tzn. zastosowano rozwiązania generujące niższy poziom hałasu i izolację akustyczną, jednostki umieszczono w miejscach niewidocznych, skorzystano także z możliwości synergii różnych rozwiązań technicznych. Głęboka transformacja sektora budowlanego w Polsce nie jest łatwym zadaniem i wymaga długofalowych i konkretnych działań. Jednak przykłady rozwiązań z sąsiednich krajów pokazują, że jest ona możliwa nawet w budynkach podlegających przepisom konserwatorskim.

---

Historic buildings, as well as those located in conservation areas, have great potential for reducing energy consumption, but due to their architectural value, they have highly limited opportunities for thermomodernization. The article presents guidelines for investors and positive examples of multifamily buildings in selected cities in Germany, Switzerland and the Netherlands, which, despite their limitations, have been comprehensively modernized to a low-energy standard as possible. In the buildings, in addition to insulating the envelope and replacing the woodwork, RES-based solutions such as heat pumps, photovoltaic and thermal-photovoltaic panels, microcogeneration devices, mechanical ventilation systems with heat recovery or using waste heat from exhaust gases as a source of heat pumps were used. Such solutions have brought measurable results in reducing CO2 emissions by up to 88%, EK by 81%, and EP by 86%. In addition to the dimension of energy savings, the described solutions took into account the comfort of residents, i.e. the focus was on solutions that generate lower noise levels, the use of acoustic insulation, the location of units in invisible places or the possibility of synergies between different technical solutions. Deep transformation of the building sector in Poland is not an easy task and requires long-term and concrete actions. However, examples of solutions from neighboring countries show that it is possible even in buildings under the preservation regulations.