Experiences related to the renovation of street surfaces in the Płock conservation zone – mistakes, challenges and threats

The article discusses experiences, including mistakes, challenges, and threats associated with road pavement renovations in conservation zones using the example of Płock. The conservation zone includes the medieval city within the city walls, including the castle and suburb, the classical city along with the Wyszogród suburb, and the Poor Clares ensemble. In Płock, as early as the 18th century, main streets were paved with fieldstone. In the 1930s, "improved pavements" began to be used by employing various types of cobblestones: locally produced, porphyry, granite, basalt, as well as trachyte. According to the author, this period should be a reference point for all roadwork conducted in the area in later years. Decisions regarding pavement renovations in the conservation zone, starting from the 1960s, predominantly involved covering valuable improved cobblestone pavements with asphalt layers, leading to numerous mistakes over the years. The use of inappropriate materials and renovation techniques resulted in a mismatch with the historic character of the surroundings, affecting historical authenticity. Restoring the proper state is currently a significant challenge.

---

W artykule przedstawiono doświadczenia, w tym błędy, wyzwania i zagrożenia, związane z remontami nawierzchni ulic w strefie ochrony konserwatorskiej na przykładzie Płocka. Obszar objęty tą strefą to miasto średniowieczne w obrębie murów miejskich łącznie z grodem i podgrodziem, miasto klasycystyczne wraz z przedmieściem wyszogrodzkim oraz zespół poreformacki. W Płocku już w XVIII wieku główne ulice były wybrukowane kamieniem polnym. W latach 30. XX wieku zaczęto stosować tzw. nawierzchnie ulepszone z kostek kamiennych własnej produkcji, porfirowych, granitowych, bazaltowych, a także trylinki. W naszej opinii to właśnie ten okres powinien być punktem odniesienia w przypadku wszelkich prac drogowych prowadzonych na tym terenie w latach późniejszych. Decyzje dotyczące remontów nawierzchni, na obszarze strefy konserwatorskiej podejmowane począwszy od lat 60. XX wieku ograniczały się jednak w przeważającej części do przykrycia warstwą asfaltową, często bardzo cennych ulepszonych nawierzchni brukowych, co w kolejnych latach doprowadziło do wielu błędów. Użycie nieodpowiednich materiałów i technik remontowych doprowadziło do niezgodności z zabytkowym charakterem otoczenia, co wpływa na nieautentyczność historyczną. Przywrócenie stanu właściwego jest obecnie dużym wyzwaniem.