Integrative evaluation of contemporary human impacts on the world ocean and coastal resources

This paper addresses frequently missing factor in the up-to-date studies of globalization and environmental change: the impacts of intensifying consumption of marine products in industrialized countries on marine and coastal environments of the developing countries. There is no universal model explaining links between marine environmental deterioration and global trade but it is possible to select a group of key interactions between humans and marine environments. This interdisciplinary analysis of human impacts on marine and coastal resources includes such factors as international trade, investment and growing demand for food of aquatic origin. The major objective of the study is to determine principal forces affecting past, present and future trends in use of marine resources as affected by recent globalization trends.

---

W rezultacie wzrostu zaludnienia w strefach przybrzeżnych, rosnącego popytu na żywność pochodzenia morskiego i słodkowodnego, rozwoju przemysłu i urbanizacji w rejonach przymorskich, handlu towarami i usługami pochodzenia morskiego oraz rosnącego zanieczyszczenia wód, uwidoczniła się znaczna rola oceanów w ekonomice światowej. Rosnąca konsumpcja promuje rozwój rynków, handlu międzynarodowego i intensyfikuje transport morski – czynniki zwiększające nacisk na zasoby i środowisko naturalne oceanów i stref przy brzeżnych. Ekosystemy morskie i przybrzeżne były do tej pory rozpatrywane oddzielnie, a kroki zmierzające do ich konserwacji i zarządzania podejmowane były przeważnie bez uwzględniania istniejących współzależności między tymi systemami. Stąd powstaje konieczność określenia zrównoważonej strategii interakcji człowieka z morzem, wybrzeżem i jego wodami. Te nowe kierunki badan powinny być oparte na podejściu integratywnym i na zrozumieniu form interakcji człowieka z atmosfera, z ekosystemami lądowymi, morskimi i słodkowodnymi. Konieczne są efektywne kroki zmierzające do konserwacji i ochrony dóbr morskich na potrzeby przyszłych pokoleń. Zaniechanie proponowanych działań spowoduje spadek bezpieczeństwa żywnościowego i ekonomicznego, jak również nieodwracalne zachwianie zrównoważonego stanu morskich i brzegowych systemów ekologicznych, szczególnie w morskich krajach rozwijających się.