Fajansarnia w Jedlni (1840–1873) – historia, działalność i produkcja na przykładzie obiektów zachowanych w zbiorach muzealnych

Manufaktura fajansu w Jedlni założona została ok. 1840 r. przez generała Aleksandra Bezaka, który dobra jedlińskie otrzymał jako nagrodę za tłumienie Powstania Listopadowego. Szybko okazało się, że znajdujące się w okolicy złoża gliny nie nadają się do produkcji fajansu. Problemy z dostępem do surowca oraz znalezieniem dzierżawcy i administratora reprezentującego na miejscu interesy Bezaka niemal doprowadziły do zamknięcia wytwórni około 1846 r. Krokiem milowym miało zapewne być zatrudnienie Fryderyka Janslina, doświadczonego ceramika, jednak jego wpływ nie jest widoczny w stylistyce znanych nam obecnie przykładów fajansu z Jedlni. Ostatecznie fabryka upadła po pożarze w 1873 r. Jej wyroby zdobione były malowaną naszkliwnie, często od szablonu, dekoracją malarską w typie ludowym. Głównymi motywami były kompozycje kwiatowe lokalnie występujących gatunków roślin.

---

The faience factory in Jedlnia was founded around 1840 by General Aleksander Bezak, who received the Jedlnia estate as a reward for suppressing the November Uprising (Polish-Russian War 1830-31). It soon turned out that the clay deposits in the area were not suitable for the production of faience. Problems with access to the good quality clay and finding a tenant representing the interests of the general Bezak on site almost led to the closure of the factory around 1846. A milestone was probably to be the employment of Fryderyk Janslin, an experienced ceramicist supposedly from England, but his influence is not visible in the style of the currently known examples of Jedlnia faience. Eventually, the factory has been liquidated after a fire in 1873. The products were decorated with overglaze painting, often from a template, with a folk-type painting decoration. The main motifs were floral compositions from locally occurring plant species.