Tytuł pozycji:
Activity of phosphomonoesterases and the content of phosphorus in the eroded Luvisols of orchard and arable soils
An irrevocable effect of the process of tillage erosion is truncation of the surface horizon and the translocation and accumulation of the eroded soil material at the foot of the slope. It concerns mostly fine soil fractions, humus and nutrients (C, N, P). The rate of that process depends on the original morphology of soil profiles and the susceptibility to erosion, the amount and intensity of precipitation, but mostly on the method and period of soil use. The aim of the paper was to determine the effect of the use of eroded Luvisols on the content of available phosphorus and the activity of phosphomonoesterases against the physico-chemical properties selected. Based on the analysis of variance, there was found a significant effect of the use of soils on the activity of phosphatases in the surface horizons of the analysed soils. There was found a significantly higher activity of alkaline phosphatase (0.094–1.896 mM pNP·kg–1·h–1) and acid phosphatase (0.152–2.905 mM pNP·kg–1·h–1) in the soil material sampled from the herbicide strips of 30-year apple tree orchards, as compared with the activity of those enzymes in arable soils, with a similar soil profile morphology (without Et horizon), grain size composition and the properties of the parent material. Activity of phosphatases in the soil surface horizon of the herbicide strips was positively and significantly correlated with organic matter. There was reported no significant effect of the use of the eroded Luvisols on the content of available phosphorus in surface horizons.
Nieodwracalnym skutkiem procesu erozji uprawowej jest spłycanie poziomu powierzchniowego oraz translokacja i akumulacja zerodowanego materiału glebowego u podnóża stoku. Dotyczy to głównie drobnych frakcji glebowych, próchnicy oraz składników pokarmowych (C, N, P). Tempo tego procesu zależy od pierwotnej budowy profilu glebowego i podatności na erozję, ilości i natężenia opadów atmosferycznych, ale przede wszystkim od sposobu i okresu użytkowania gleb. Celem pracy było określenie wpływu sposobu użytkowania zerodowanych gleb płowych na zawartość fosforu przyswajalnego i aktywność fosfomonoesteraz na tle wybranych właściwości fizyko-chemicznych. Na podstawie analizy wariancji stwierdzono istotny wpływ sposobu użytkowania na aktywność fosfataz w poziomie powierzchniowym badanych gleb. Stwierdzono istotnie dużą aktywność fosfatazy alkalicznej (0,094–1,896 mM pNP·kg–1·h–1) i fosfatazy kwaśnej (0,152–2,905 mM pNP·kg–1·h–1) w profilach glebowych pobranych z pasów herbicydowych 30-letnich sadów jabłoniowych w porównaniu do aktywności tych enzymów w glebie użytkowanej rolniczo o podobnej budowie morfologicznej (bez poziomu Et), składzie granulometrycznym i właściwościach skały macierzystej. Aktywność fosfataz w glebie poziomów powierzchniowych pasów herbicydowych była istotnie dodatnio skorelowana z zawartością materii organicznej. Stwierdzono brak istotnego wpływu sposobu użytkowania zerodowanych gleb płowych gleb na zawartość fosforu dostępnego dla roślin w poziomach powierzchniowych.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).
