Tytuł pozycji:
Late glacial and holocene environmental changes in the Southern Baltic Sea area based on malacofauna investigations
Climate fluctuations and related crucial environmental changes in the Late Glacial and Holocene in the southern Baltic Sea area can be reconstructed by mollusc analyses. Lacustrine sediments host an association of molluscs and other fossils, including freshwater species such as: Armiger crista f. cristatus, Gyraulus laevis, Lymnaea peregra, Pisidium casertanum, Pisidium casertanum f. ponderosa, Pisidium milium, Pisidium nitidum, Pisidium obtusale f. lapponicum, Valvata cristata and Pisidium conventus, which indicate cold climate. Deposition in freshwater reservoirs continued during the Early Holocene. at that time, species characteristic of cold freshwater environments were accompanied by freshwater mollusc species that require higher temperatures: Bithynia tentaculata, Physa fontinalis and Pisidium amnicum. This suggests climate warming in the Preboreal period. These lacustrine sediments were partly destroyed and covered by marine sands during the Middle and Late Holocene. Good indicators of changing environmental conditions from freshwater to marine are the following marine species found in the sediments: Hydrobia ulvae, Hydrobia ventrosa, Cerastoderma glaucum, Mytilus edulis and Macoma balthica.
Zmiany klimatyczne, a za tym daleko idące zmiany środowiska w późnym glacjale i holocenie na obszarze południowego Bałtyku mogą być wyjaśniane także przez badania fauny mięczaków. Na obszarze południowego Bałtyku w okresie późnego glacjału występowały gatunki słodkowodne wskazujące na klimat zimny, takie jak: Armiger crista f. cristatus, Gyraulus laevis, Lymnaea peregra, Pisidium casertanum, Pisidium casertanum f. ponderosa, Pisidium milium, Pisidium nitidum, Pisidium obtusale f. lapponicum, Valvata cristata, Pisidium conventus. Akumulacja jeziorna w słodkowodnych zbiornikach strefy przybrzeżnej kontynuowała się w okresie wczesnego holocenu. W tym czasie oprócz gatunków słodkowodnych, zimnolubnych pojawiły się gatunki mięczaków i małżoraczków słodkowodnych, o wyższych wymogach termicznych (Bithynia tentaculata, Physa fontinalis, Pisidium amnicum). Świadczy to o ociepleniu się klimatu w okresie preborealnym. Zrastanie przybrzeżnych zbiorników rozpoczęło się w okresie borealnym i trwało również w okresie atlantyckim. W tym czasie miały miejsce wlewy wód morskich do zbiorników. Wskaźnikiem tego jest liczne występowanie morskich gatunków takich jak: Hydrobia ulvae, Hydrobia ventrosa, Cerastoderma glaucum, Mytilus edulis, Macoma balthica. W osadach piaszczystych w okresie subborealnym i subatlantyckim zdecydowanie przeważała fauna morska.
Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).
