Tytuł pozycji:
Sustainability of farms of various production types: economic and environmental assessment – evidence from Poland and Lithuania
A farm plays the role of both a custodian of natural resources and a workplace. They are responsible for the quality of food produced and, on the other hand, for the standard of living of the farming family and the quality of the environment. The aim of the study is to examine the relationships between ecological and economic indicators at the farm level of various production types in Poland and Lithuania. The research covered farms participating in the FADN for the years 2015-2022. The results obtained from the analysis showed interdependencies between the parameters studied. Milk farms successfully implemented the economic goal, which is usually associated with a high environmental impact of production factors. In fieldcrops farms, degradation of organic matter and lack of ability to reproduce assets were observed. Differences between Lithuanian and Polish farms are visible in the economic and ecological results. Traditionally formed property rights cause Polish farmers to take measures to protect agricultural land economic goals. The situation was different in Lithuanian farms. They were mainly described by economic indicators. This can be explained by the fact that Lithuanian farms are still at the stage of organising themselves and care more about economic effects, but they have difficulties in implementing environmental requirements.
Gospodarstwo rolne pełni rolę zarówno powiernika zasobów naturalnych jak i warsztatu pracy. Odpowiada za jakość produkowanej żywności, a z drugiej strony, za poziom życia rodziny rolniczej i jakość środowiska. Celem opracowania jest zbadanie zależności między wskaźnikami ekologicznymi i ekonomicznymi na poziomie gospodarstwa rolnego o różnym typie produkcyjnym w Polsce i Litwie. Badaniami objęto gospodarstwa rolne uczestniczące w FADN za lata 2015-2022. Uzyskane wyniki analizy wykazują współzależności między badanymi parametrami. Gospodarstwa typu bydło mleczne z powodzeniem realizują cel ekonomiczny, co na ogół wiąże się z dużym obciążeniem środowiska środkami produkcji. W gospodarstwach typu uprawy polowe zaobserwowano degradację materii organicznej i brak zdolności do reprodukcji aktywów trwałych. Tradycyjnie ukształtowane prawa własności sprawiają, że polscy rolnicy obok celów ekonomicznych podejmują działania związane z ochroną gruntów rolnych. Sytuacja była inna w litewskich gospodarstwach rolnych. Były one opisywane głównie przez wskaźniki ekonomiczne. Można to wyjaśnić faktem, że litewskie gospodarstwa rolne wciąż są na etapie organizowania się i dbają bardziej o efekty ekonomiczne, natomiast mają trudności z wdrażaniem wymogów środowiskowych.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).
