Tytuł pozycji:
1,2,3-Trichloropropan. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
1,2,3-Trichloropropan (TCP) to bezbarwna lub jasnożółta ciecz, słabo rozpuszczalna w wodzie, o słodkim, wyraźnym zapachu. Substancja wytwarzana jest głównie jako produkt uboczny lub pośredni przy produkcji innych związków chloroorganicznych i nie występuje naturalnie w środowisku. Obecnie TCP jest stosowany jako surowiec lub półprodukt w syntezie innych substancji chemicznych. W warunkach narażenia zawodowego kontakt z 1,2,3-trichloropropanem może nastąpić poprzez układ oddechowy i skórę. Dane dotyczące ostrej toksyczności TCP u ludzi po narażeniu drogą pokarmową i inhalacyjną wskazują na hepato- i neurotoksyczne działanie substancji. Substancja działa też drażniąco na oczy, górne drogi oddechowe i skórę. Badania na zwierzętach wskazały na zwiększenie liczby zachorowań na raka o różnym umiejscowieniu, a także upośledzenie płodności samic. 1,2,3-Trichloropropan prawie całkowicie wchłania się z przewodu pokarmowego i szybko jest rozprowadzany po całym organizmie. Związek jest metabolizowany w wątrobie i wydalany w postaci metabolitów głównie z moczem, częściowo z wydychanym powietrzem i w kale. Za skutek krytyczny działania 1,2,3-trichloropropanu przyjęto przerost dróg żółciowych, który można uznać za wczesny objaw rakotwórczości. Wyliczenia wartości NDS oparto na wynikach dwuletniego badania toksyczności przewlekłej i rakotwórczości prowadzonym na szczurach narażanych drogą pokarmową. Przyjęta wartość NDS na poziomie 0,16 mg/m3 powinna zabezpieczyć pracownika przed działaniem układowym, a jednocześnie ryzyko pojawienia się nowotworu jamy ustnej pozostaje na tolerowanym poziomie 1,3×10-3. Brak było podstaw do przyjęcia najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny pracy, będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
1,2,3-Trichloropropane (TCP) is a colourless or light yellow liquid, slightly soluble in water, with a sweet, distinct odor. The substance is mainly produced as a by-product or intermediate in the production of other organochlorine compounds and does not occur naturally in the environment. Currently, TCP is used as a raw material or intermediate in the synthesis of other chemicals. Under occupational exposure conditions, contact with 1,2,3-trichloropropane may occur through the respiratory system and skin. Data on the acute toxicity of TCP in humans after oral and inhalation exposure indicate hepatoand neurotoxic effects of the substance. The substance is also irritating to the eyes, upper respiratory tract and skin. Animal studies have shown an increase in cancers of various locations, as well as impaired female fertility. 1,2,3-Trichloropropane is almost completely absorbed from the gastrointestinal tract and is quickly distributed throughout the body. The compound is metabolized in the liver and excreted as metabolites mainly in urine, partly in exhaled air and feces. The critical effect of 1,2,3-trichloropropane was considered to be hypertrophy of the bile ducts, which can be considered as an early sign of carcinogenicity. The calculations MAC value was based on a 2-year chronic toxicity and carcinogenicity study conducted on rats exposed via oral route. The adopted MAC-TWA value of 0.16 mg/m33 should protect the employee from systemic effects, while the risk of oral cancer remains at a tolerable level of 1.3×10-3. There was no basis for adopting the maximum permissible instantaneous concentration (MAC-STEL) or the Biological Exposure Index (BEI). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).
