Tytuł pozycji:
The archetypes of contemporary theaters on examples of athens' ancient buildings
Theatre architecture remains one of the oldest and most durable types of building. It has accompanied the European civilization from the times of ancient Greece. At that time, there were three principal types of performances. The first was dramatic plays, the second – music recitals and the third – sports events. The performances took place, respectively, in theaters, odeons and stadiums (or hippodromes). The ancient Greek theatre is indisputably a model for contemporary theatre architecture. One of the biggest Greek theatres was the Dionysus Theatre, located on the south slope of Acropolis in Athens, with an auditorium from 5th century B.C. Its neighbour is a substantially younger Herodus Atticus Odeon, an example of Roman theatre based on Greek model. The ancient odeon is also a "prototype" – its examples are the no longer existing buildings of the Pericles Odeon, or the Agrippa Odeon. The models of the contemporary en-ronde theatre can be seen in the form of Greek stadium, the prototype of Roman amphitheatre. Relations of theatre and its ancient archetypes are still very strong, and the deliberations about Greek theatre still relevant today, as they continue to serve as a basis for research of contemporary theatre architecture.
Niezaprzeczalnym wzorcem nowożytnej architektury teatralnej jest antyczny teatr grecki. Pierwowzorami dzisiejszych obiektów teatralnych pozostają również starożytny odeon czy stadion. Jednym z największych teatrów greckich był Teatr Dionizosa położony na południowym zboczu Akropolu Ateńskiego. Sąsiaduje z nim znacznie późniejszy teatr Herodusa Attyka, przykład wzorowanego na greckim teatru rzymskiego, który odnieść można do barokowego teatru włoskiego. Pierwowzorem widowni wachlarzowej pozostaje starożytny odeon, którego przykładami są nieistniejące już budynki Odeonu Peryklesa czy Odeonu Agryppy. Wzorców współczesnego teatru en-ronde można poszukiwać w formie stadionu Kalimarmaro, pierwowzoru rzymskiego amfiteatru. Związki teatru z antycznymi archetypami wciąż są bardzo silne, a rozważania dotyczące teatru greckiego aktualne, nadal stanowiąc podstawę poszukiwań współczesnej architektury teatralnej.
Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.
