Modelowanie emisji cząstek stałych PM10 ze źródeł motoryzacyjnych

W artykule przedstawiono czynniki determinujące emisję cząstek stałych PM10 ze źródeł motoryzacyjnych. Sklasyfikowano źródła emisji cząstek stałych PM10 z pojazdów samochodowych. Przedstawiono systematykę modeli emisji cząstek stałych PM10. Istnieją dwa podstawowe sposoby modelowania emisji cząstek stałych PM10: pierwszy - w postaci zależności od przede wszystkim wielkości charakteryzujących jakość nawierzchni jezdnej i wielkość pojazdu; drugi - jako liniowa zależność korelacyjna od emisji tlenków azotu z silników pojazdów. Na podstawie analizy modeli emisji cząstek stałych PM10 stwierdzono bardzo duże rozrzuty wyników badań symulacyjnych. Stwierdzono również, że w wielu wypadkach, szczególnie dla pojazdów ciężkich, emisja cząstek stałych PM10 z innych źródeł niż układ wylotowy silnika jest dominująca. W wyniku przeprowadzonych rozważań stwierdzono celowość podjęcia skoordynowanych działań nad modelowaniem emisji cząstek stałych PM10 ze źródeł motoryzacyjnych, w tym identyfikacji i weryfikacji modeli już opracowanych.

---

In this paper the determinative factors of particular matter PM10 emission from automotive sources were examined. The sources of particular matter PM10 emission from automotive vehicles were classified. Systematics of particular matter PM10 emission models were presented. There are two basic methods of modeling particular matter PM10 emission: first - as a dependence on, first of all, factors describing wad quality as well as weight of vehicle; second - as a linear correlation with nitric oxides emitted by vehicle engines. Basing on analysis of particular matter PM10 emission models, very big dispersion of simulation test results was noticed. It was also worked out that in many cases, especially in case of heavy vehicles, particular matter PM10 emission from other sources than engine's exhaust system dominates. As a result of analysis it was worked out that taking coordinated activity concerning modeling of particular matter PM10 emission from automotive sources is very purposeful, including identification and verification of already described models.