Ocena ryzyka w systemach transportowych

W pracy omówiono problemy identyfikacji zagrożeń w systemach transportowych, w których nie tylko obszar działania jest duży, ale też związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy przyczynami uszkodzeń, a stratami są odległe w czasie i przestrzeni. Ma to miejsce w systemach transportowych osób i towarów, systemach dystrybucji wody, gazu, ropy naftowej, czy w sieciach elektro-energetycznych. Zaproponowano systemowe podejście bazujące na kategoryzacji systemu na elementy aktywne (przyczynowe) i pasywne (skutkowe). Omówiono pojęcie podatności na zagrożenie (vulnerability), zdolności zdrowienia (resilience) oraz możliwość sterowania ryzykiem poprzez wprowadzanie środków bezpieczeństwa w łańcuchach zdarzeń niepożądanych.

---

Paper describes problems of hazard identification in extensive technical systems, i.e. where activity domain is large as well as cause-consequences relations between failure causes and consequences are remote or distant. It is observed in transportation systems, systems of water, gas and oil distributions and energoelectrical nets. It is proposed systemic approach based on catergorization of system on active (causing) and passive (suffering) elements. It is described concept of vulnerability and resilience in that context and it is shown possibility of risk management due to introducing safety measures in the undesired event chain.