Prądy indukowane geomagnetycznie – realne zagrożenie dla systemów elektroenergetycznych czy naukowa ciekawostka?

Zjawisko prądów indukowanych geomagnetycznie (tzw. prądy GIC) powodowanych przez burze słoneczne dało o sobie znać już w XIX w., wywołując efekty, których na ówczesny stan wiedzy nie dało się wytłumaczyć. Aktualnie doskonale wiemy, co powoduje powstawanie prądów GIC, jednak nie jesteśmy w stanie dokładnie przewidzieć skali zagrożenia, z jakim przyjdzie się mierzyć urządzeniom wrażliwym na ich oddziaływanie. Burze słoneczne mogą być zagrożeniem dla systemów elektroenergetycznych, co opisano na przykładzie blackoutów w Quebecu i Malmö. W KSE zainstalowane są rejestratory mierzące przepływ prądów GIC na kilku transformatorach sieciowych. Pokazano przykładowe rejestracje zmierzone w trakcie trwania groźnej burzy słonecznej, a we wnioskach końcowych sformułowano rekomendacje mające na celu zminimalizowanie szkodliwego wpływu prądu GIC na urządzenia w systemie elektroenergetycznym.

---

The Geomagnetically Induced Currents (GIC) phenomena, caused by solar storms, triggered unknown effects in 19th century. Nowadays, it is much better understood what is inducing GIC, but it is still hard to predict the scale of the threat for the devices vulnerable to its effects. Article describes that solar storms can be a threat for TSOs, using blackouts at Quebec and Malmo as examples. There is a few GIC recorders in Polish Power System which constantly register the data regarding the GIC flow. Records measured during the severe geomagnetic storm in 2015 are shown and some recommendations regarding reducing the damaging effects of GIC for TSOs are also proposed.