Średniowieczny klasztor cysterski w Krzeszowie na podstawie ostatnich badań architektonicznych

Badania architektoniczne średniowiecznej części opactwa cysterskiego w Krzeszowie prowadzono w latach 2007-2008, podczas trwających wówczas prac remontowo- budowlanych. Kierowany przez autorkę zespół badawczy był złożony z doktorantów i studentów Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej. W ramach prac wykonano inwentaryzacje fotogrametryczne rzutów i elewacji reliktów średniowiecznych, wykonano analizy strukturalne murów i przeanalizowano stratygrafię budulca elewacji. Dokonano także próby datowania zapraw metodą rozkładu węgla 14C. Przeprowadzone badania pozwoliły na przedstawienie kilku wniosków dotyczących rozplanowania budynku klauzury przed jej zburzeniem w 1873 roku. Klauzura była trzyskrzydłowa z wirydarzem i obiegającym go krużgankiem. W skrzydle południowym zlokalizowano kapitularz , schody, sień i fraternię. W zachodniej części klauzury znajdował się wcześniejszy budynek z przyporą, później przeobrażony w skrzydło zachodnie, w którym znajdowały się piwnice i trzy przejścia. Przeprowadzone badania mogą stanowić dobry punkt wyjściowy do dalszych badań klauzury krzeszowskiej i być przydatne podczas kolejnych analiz przebudowy opactw śląskich.

---

The architectural research of the medieval part of the cistercian monastery in Krzeszów in years 2007-2008 were done alongside the renovation works carried out at that time. The research team led by the author comprised of doctoral students and students of the Faculty of Architecture from Wrocław University of Technology. A photogrammetric inventory of plans and elevations of medieval relics was done as a part of works, as well as structural analyses of walls and stratigraphy of the building material used for the elevation. Also radiometric dating trials were conducted by using a 14C dating method. The research allowed to present some conclusions concerning the layout of the enclosure before it was demolished in 1873. The monastery had 3 wings, a garth, and a cloister around it. The southern wing included a chapter house, stairs, a hallway, and a fraternity. The western part of the enclosure was at first a building with a buttress converted later on into a wing. The wing comprised cellars and three passageways. The conducted excavations may be a good point of departure for further research of the monastery in Krzeszów, and may be helpful for studying and analysing alterations done in other Silesian enclosures.