Czy intelektualiści lubią kapitalizm? Pola wartości poznawczych w determinowaniu postaw wobec ustroju ekonomicznego i zabezpieczeń socjalnych

W niniejszym badaniu określono postawy wobec ustroju ekonomicznego i kwestii socjalnych oraz dokonano diagnozy systemu wartości (Skala Wartości Rokeacha). Założono, że postawy uzależnione są od preferencji wartości poznawczych, czyli „logiczny”, intelektualista”, „o szerokich horyzontach”, „obdarzony wyobraźnią” i „uzdolniony”. W badaniu wzięło udział 704 studentów pedagogiki i zarządzania. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że od wyższej preferencji wartości poznawczych (a zwłaszcza trzech pierwszych z wymienionych powyżej) uzależnione są postawy proliberalne. „Intelektualiści” opowiadali się za niezależnością ekonomiczną przedsiębiorstw, wolnym rynkiem w sferze zatrudnienia i merytokratycznym zróżnicowaniem wynagrodzeń. Aprobowali ograniczenie świadczeń socjalnych ze strony państwa.

---

The presented research focuses on the attitudes towards the economic system and social issues. It also concerns the value systems in general (Rokeach Value Survey). It was assumed that the attitudes depend on the preference of cognitive values i.e. ‘logical’, ‘intellectual’, ‘broad-minded’, ‘capable’ and ‘imaginative’. The sample of 704 students from university departments of pedagogy and management was examined. Analysis of the collected data revealed that the proliberal attitude is dependent on the preference of cognitive values (especially the first three mentioned above). „Intellectuals” opted for the economic independence of enterprises, free market in the sphere of employment and meritocratic differentiation of payments. They approved of the limitation of social security benefits from the state.