Ocena stanu technicznego obudowy Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej na odcinku zabrzańskim

W artykule przedstawiono wyniki badań pobranych próbek obudowy kamiennej oraz wyniki badań chemizmu wód przepływających po spągu Sztolni. Na podstawie przeprowadzonych analiz oraz dokonanych wizji lokalnych dostępnego ze względów wentylacyjnych odcinka oceniono jego stan techniczny. Zamieszczono również wyniki obliczeń obciążenia na obudowę Sztolni od strony naziomu. Drążenie wyrobiska rozpoczęto w 1799 roku. Odcinek zabrzański, o długości około 2,5 km, będący przedmiotem opracowania, ukończono drążyć około roku 1810. W swoim początkowym odcinku wyrobisko posiada obudowę wykonaną z kamienia łamanego na zaprawie wapiennej. Przez cały okres swojego funkcjonowania, aż do dnia dzisiejszego, kamienna obudowa Sztolni była poddana oddziaływaniu negatywnych czynników środowiskowych. Należy domniemywać, że czynniki te mają istotny wpływ na wytrzymałość obudowy kamiennej, a tym samym na jej stateczność. Porównanie sił wewnętrznych i naprężeń w obudowie kamiennej z jej wytrzymałością pozwoliło na dokonanie oceny jej stateczności. Badania wykonano pod kątem oceny możliwości wykorzystania odcinka zabrzańskiego Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej jako trasy geoturystycznej.

---

In this paper have shown the results of stonework lining check samples research and the chemical properties research of the water flowing in the water gallery. Basis on such analysis and investigation in situ, the author tried to valuate its technical condition. Has taken into account also results of the load on the lining calculations. The tunnel on the 2,5 km Zabrze sector was driven between 1799 and 1810. The tunnel's lining was constructed as a stonework lime mortar. For the whole period of existence the water gallery was treated by the negative environmental influence. It is predicted this conditions have negative influence on the lining's strength and stability. Comparison of the strength and stresses in the lining allowed to valuate of its stability. The research was done for using the Zabrze sector of the Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna for geo-tourist route purposes.