Wykorzystanie parametrów fali Stoneleya wzbudzanej w otworze w celu jakościowej oceny przepuszczalności związanej ze szczelinowatością dolomitu głównego

W artykule przedstawiono niektóre aspekty teorii propagacji fali Stoneleya w otworze wiertniczym oraz przykłady jej zastosowania w celu jakościowej oceny przepuszczalności i szczelinowatości w poziomie dolomitu głównego (Ca2). Jest to metoda stosowana przez Geofizykę Toruń od początku 2001 roku i dlatego nie jest jeszcze w pełni rozpowszechniona w Polsce. Charakterystyki fali Stoneleya wyznaczane są na podstawie kompleksowego profilowania akustycznego (KPA), wykonywanego przy użyciu sondy Full Wave Sonic firmy Halliburton. Przykłady przetwarzania i interpretacji KPA pochodzą z trzech otworów poszukiwawczych zlokalizowanych na Synklinorium Szczecińskim. Porównano wyniki interpretacji z laboratoryjnymi pomiarami przepuszczalności. Najważniejsze wnioski płynące z artykułu są następujące: 1) analiza parametrów fali Stoneleya jest pomocnym narzędziem jakościowej oceny przepuszczalności i szczelinowatości, 2) wstępna ocena przepuszczalności i szczelinowatości może być wykonana tuż po pomiarze w udostępnionym poziomie perspektywnym, 3) koszty akwizycji danych kompleksowego profilowania akustycznego są mniejsze w porównaniu do droższych i czasochłonnych badań na rdzeniach, 4) obfitość dodatkowych informacji zawartych w kompleksowym profilowaniu akustycznym na temat prędkości fali podłużnej, poprzecznej (stosunek prędkości VP/VS jest przydatny m.in. przy określaniu litotypów lub oceny gazonośności) oraz parametrów sprężystych wyliczanych na podstawie tych danych (m.in.: moduł ścinania, moduł Younga), przydatnych w wielu zagadnieniach petrofizycznych i inżynierii złożowej (np. wsp. Poissona, pomocny w wyznaczaniu ciśnienia szczelinowania lub moduł Younga do wyznaczania rozmiarów szczelin).

---

In this article the basics of Stoneley wave propagation theory is introduced. Stoneley wave characteristics such as attenuation and velocity (or transit time) are used to determine permeability and as an fracture indicators. This method has been used in Poland since the beginning of 2001 and that is why it is not well known and widespread. The full acoustics waveform processing and analysis results come from three exploration wells of Szczecin Synclinorium. The comparison between laboratory and field data is also presented.