Ocena efektywności rekultywacji leśnej hałd skał odpadowych w Zakładach Górniczych Miedzi "Rudna"

Górnictwo miedzi powoduje różnorodne przekształcenia środowiska, m.in. budowę hałd gromadzących utwory odpadowe powstające w trakcie drążenia szybów i eksploatacji rudy. Hałdy te, po zakończeniu ich budowy, poddawane są rekultywacji, zgodnie z ustawą O ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 16/95). W pracy omówiono zasady realizowanej w ZG "Rudna" leśnej rekultywacji hałd utworów odpadowych oraz przedstawiono ocenę jej efektów po siedmiu latach od wykonania nasadzeń. W tym celu na jednej z hałd wykonano badania gleboznawcze i pomiary dendrometryczne trzech gatunków, wprowadzonych w procesie rekultywacji, drzew: 1) modrzewia europejskiego (Larix decidua), 2) brzozy brodawkowatej (Betula verrucosa), 3) sosny czarnej (Pinus nigra). Stwierdzono, że grunty nawiezione na hałdę w ramach rekultywacji technicznej charakteryzują się korzystnymi właściwościami, a określone parametry wzrostowe badanych gatunków drzew kształtują się na poziomie uzyskiwanych w uprawach leśnych. Nieco gorsze warunki wzrostu drzew odnotowano w górnych partiach hałdy, głównie na skutek mniej korzystnych stosunków wodno-powietrznych inicjalnej gleby. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na wysoką efektywność rekultywacji leśnej na objętej badaniami hałdzie oraz tworzenie się żyznych i średnio żyznych siedlisk leśnych, upodabniających się do LMśw i BMśw.

---

Copper mining causes various transformations of environment, e.g. the formation of heaps, where wastes arising from shaft digging and ore exploitation are piling up. These heaps, after the end of their formation are subdued to reclamation, according to the Law on The protection of agricultural and forest grounds (Dz.U. No. 16/95). In this paper the principles of forest reclamation of waste heaps, realised in ZG "Rudna" were discussed. The evaluation of the effects of the reclamation 7 years after growing the trees. For this purpose on one of the heaps soil analyses and dendrometric measurements of three species, introduced during the reclamation: 1) European larch (Larix decidua), 2) verrucose birch (Betula verrucosa), 3) Austrian pine (Pinus nigra). It was found that the soils put on a heap within technical reclamation are characterised by favourable properties and the defined growth parameters of the tree species are on the level of forest cultures. Slightly worse conditions of growth were noticed in upper parts of the heap, mainly because of less favourable water-air balance of the initial soil. The results of the study indicate high efficiency of forest reclamation on the examined heap and the formation of rich and medium rich forest habitats similar to fresh mixed forests and fresh mixed coniferous forest.